Δεν πρέπει να φοβηθώ. Ο φόβος είναι ο φονιάς του μυαλού. Ο φόβος είναι ο μικρός θάνατος που φέρνει τον ολοκληρωτικό αφανισμό.

28 | 10 | 2 μ.Κ (Year ΙΙ AQ) | 2021

Εδώ μπορείτε να βρείτε όλα τα σπουδαία αποσπάσματα και εδώ όλες τις μέχρι στιγμής κινηματογραφικές επιλογές του 21ου αιώνα. 

Τα μέρη I, V και VI αποτελούν τις κορυφαίες στιγμές του Dune. Τα υπόλοιπα μέρη είναι συμπληρωματικά αυτών των τριών κορυφώσεων.

Απαραίτητη Μουσική Συνοδεία

~ I ~

R.M.M - Περιφρόνηση στο βλέμμα, όπως ο πατέρας του. 

Άφησέ μας!

L.J.A - Κάνε ό,τι σου λέει η Μητέρα Ηγουμένη.

P.A - Διώχνεις τη μητέρα μου απ' το σπίτι της;

R.M.M - Έλα 'δω. Γονάτισε.

P.A - Πώς τολμάς να χρησιμοποιείς τη Φωνή σε μένα;

R.M.M - Βάλε το δεξί χέρι μέσα στο κουτί. 

Η μητέρα σου πρόσταξε να με υπακούσεις.

Κρατάω το Γκομ Τζαμπάρ. Δηλητηριώδης βελόνα. Ακαριαίος θάνατος.

Η δοκιμασία είναι απλή. Αν βγάλεις το χέρι σου απ' το κουτί, θα πεθάνεις.

P.A - Τι έχει μέσα το κουτί;

R.M.M - Πόνο.

P.A - Γιατί το κάνεις αυτό;

R.M.M - Ένα ζώο που πιάνεται σε μια παγίδα, θα έκοβε το πόδι του για να ξεφύγει.

Εσύ τι θα έκανες;

L.J.A - Δεν πρέπει να φοβηθώ. Ο φόβος είναι ο φονιάς του μυαλού.

Ο φόβος είναι ο μικρός θάνατος που φέρνει τον ολοκληρωτικό αφανισμό. 

Θα αντιμετωπίσω το φόβο μου. Θα του επιτρέψω να με διαπεράσει και να με προσπεράσει. Και όταν θα έχει περάσει... θα κοιτάξω μέσα μου να δω το μονοπάτι του. Και όταν ο φόβος θα έχει φύγει, δεν θα υπάρχει τίποτα. Μόνο εγώ θα έχω απομείνει.

~ II ~

R.M.M - Αρκετά!

Όπως κοσκινίζεται η άμμος μέσα από μια σήτα, κοσκινίζουμε κι εμείς τους ανθρώπους. Αν δεν ήσουν ικανός να ελέγξεις τις παρορμήσεις σου, σαν ζώο... δεν θα σε αφήναμε να ζήσεις.

Έχεις κληρονομήσει υπερβολική δύναμη.

~ III ~

P.A - Τι σημαίνει αυτό; Ότι μπορεί να είμαι ο Εκλεκτός.

L.J.A - Άκουσες; 

Οι Μπένε Τζέσεριτ υπηρετούν ως ισχυροί συνεργάτες στους μεγάλους Οίκους. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό.

P.A - Κατευθύνεις τα πολιτικά νήματα στην Αυτοκρατορία πίσω απ' τις σκιές. Ξέρω...

L.J.A - Δεν τα ξέρεις όλα. Εδώ και χιλιάδες χρόνια διασταυρώνουμε προσεκτικά γενεαλογίες για να φέρουμε...

P.A - Τον Εκλεκτό;

L.J.A - Ένα μυαλό. 

Τόσο ισχυρό, ώστε να γεφυρώσει το χάσμα χώρου και χρόνου, παρελθόντος και μέλλοντος. Να μας βοηθήσει να φτάσουμε σ' ένα καλύτερο μέλλον. Πιστεύουμε ότι βρίσκεται πολύ κοντά μας πλέον. Κάποιοι πιστεύουν ότι είναι εδώ.

P.A - Όλα μέρος ενός σχεδίου.

~ IV ~

P.A - Μας έδειχναν. Τι φώναζαν;

L.J.A - Λίζαν αλ-Γκαΐμπ."Η Φωνή από τον Έξω Κόσμο." Έτσι αποκαλούν τον Μεσσία.

Που σημαίνει ότι οι Μπένε Τζέσεριτ έχουν κάνει δουλειά εδώ.

P.A - Εμφυτεύοντας δεισιδαιμονίες;

L.J.A - Προετοιμάζοντας το έδαφος, Πολ. Αυτοί οι άνθρωποι περιμένουν αιώνες τον Λίζαν αλ-Γκαΐμπ. Σε σένα είδαν τους οιωνούς.

P.A - Είδαν αυτό που τους είπαν να δουν.

~ V ~

B.V.H  - Εκατοντάδες χρόνια ανταλλάσσαμε αίμα με αίμα. Αλλά όχι πια. 

Ο γιος σου είναι νεκρός. 

Η παλλακίδα σου είναι νεκρή.

Απόψε, ο Οίκος των Ατρειδών πέφτει.

Και η προγονική σου γραμμή θα χαθεί για πάντα... 

Τι είπες;

D.L.A  - Εδώ είμαι. Εδώ παραμένω.

~ VI ~

P.A - Αυτό είναι το μέλλον. Έρχεται...

Ο ιερός πόλεμος εξαπλώνεται στο σύμπαν σαν άσβεστη φωτιά.

L.J.A - Πολ, φοβάσαι. Το βλέπω. Πες μου, τι φοβάσαι;

P.A - Κάποιος ας με βοηθήσει. Εκλιπαρώ! Έρχεται...

Βλέπω έναν ιερό πόλεμο να εξαπλώνεται στο σύμπαν σαν άσβεστη φωτιά.

Μια πολεμική θρησκεία να κυματίζει το λάβαρο των Ατρειδών στο όνομα του πατέρα μου.

Φανατικές λεγεώνες να λατρεύουν στο βωμό του κρανίου του πατέρα μου.

Ένας πόλεμος στο όνομά μου!

Όλοι φωνάζουν το όνομά μου!

~

Paul Atreides

Kwisatz Haderach ~ Lisan al Gaib

~.~

Από το έπος επιστημονικής φαντασίας

Dune

 

Directed by Denis Villeneuve

Screenplay by Jon Spaihts, Denis Villeneuve and Eric Roth 

Music composed by Hans Zimmer

Based on the science fiction novel of the same name written by Frank Herbert

.~`~.

28 | 10 | 2 μ.Κ (Year ΙΙ AQ) | 2021

Read More

Η Αυτοκρατορία θα καταρρεύσει. Η τάξη θα εξαφανιστεί ― η επιστημονική φαντασία ως εκκοσμικευμένη αποκαλυπτική και θρησκευτική μορφή.

20 | 10 | 2 μ.Κ (Year ΙΙ AQ) | 2021

Μουσική Συνοδεία

~ Ι ~

Συμφωνείς με την ιδέα;

- Θεωρητικά. Αλλά δεν ξέρω πώς σχετίζεται...

Δεν είναι θεωρία. Είναι το μέλλον της ανθρωπότητας εκπεφρασμένο με αριθμούς. Γι' αυτό θα μας συλλάβει η Αυτοκρατορία.

- Ανησυχούν ότι προβλέπεις το μέλλον.

Ανησυχούν ότι ο κόσμος με πιστεύει. Και δεν τους αρέσουν όσα προβλέπω.

- Δηλαδή;

Ο Τράντορ θα καταστραφεί. Η Αυτοκρατορία θα καταρρεύσει. Αυτό μου λένε οι υπολογισμοί.

~ ΙΙ ~

Κάποτε κάποιος ρώτησε τον Χάρι Σέλντον ποια θα ήταν η μοίρα του. Ήθελε να ξέρει αν τα προγνωστικά μοντέλα αποτύπωναν την αξία της ζωής του.

Ο Χάρι τού είπε ότι μόνο οι κινήσεις των μαζών μπορούν να προβλεφθούν. Το πεπρωμένο μεμονωμένων ατόμων θα παραμείνει ένα μυστήριο.

Τα γρανάζια του τεχνικού πολιτισμού, η άνοδος και η πτώση των πνευματικών πολιτισμών, των αιτιών και των κόσμων... Αυτές τις απαντήσεις τις είχε βρει από καιρό ο Χάρι Σέλντον.

Η πίστη είναι πανίσχυρο όπλο.

Γι' αυτό η Αυτοκρατορία φοβόταν τόσο τις προβλέψεις του Σέλντον. Οι αυτοκρατορίες κυβερνούν τα εγκόσμια, αλλά τι γίνεται μετά; Οι ψυχές μας;

Αυτά τα βασίλεια είναι θέμα πίστης. Και η πίστη έχει σφυρηλατηθεί στις φλόγες του απείρου.

~ ΙΙΙ ~

Η Χάλιμα Ίφα δεν ακολουθεί το αποδεκτό δόγμα, όπως κάθε προηγούμενη πρόξιμα. Υποστηρίζει την επιστροφή στο Πρωταρχικό Οκτάβο.

Είναι αυτοκτονική; Ποια είναι αυτή και αμφισβητεί την υπεροχή μας;

- Τι είναι το Πρωταρχικό Οκτάβο;

Αιρετικές γραφές. Προ-αυτοκρατορικές. Συνδέουν άμεσα την ψυχή με την ατομική συνείδηση.

- Τι σημαίνει αυτό...

Σκέψου, αδερφέ. Αν μια ψυχή συνδέεται μόνο με ένα άτομο, αυτό θέτει υπό αμφισβήτηση οτιδήποτε δεν είναι εξατομικευμένο.

Όλοι οι Κλίον είναι τέλειοι κλώνοι του πρώτου. Ως εκ τούτου... - Δεν έχουμε ψυχές. Δηλαδή, αυτή η Χάλιμα τι λέει ότι είμαστε; Όχι άνθρωποι;

Εμμέσως... Αν ο γαλαξίας πιστέψει ότι οι ηγέτες του είναι κάτι λιγότερο, και όχι κάτι περισσότερο, από τους ίδιους, θα πάψουν να μας ακολουθούν.

~ ΙV ~

Και τα κακά νέα φτάνουν σε τριάδες. Τα έμαθες, αδερφέ;

Το Όριο. Το κονκλάβιο. Η Εξέγερση... Βλέπεις ότι υπάρχει ένα μοτίβο;

Τα βασίλεια του Απώτατου Ορίου χτύπησαν πρώτα. Νιώθοντας την αδυναμία, κι άλλοι θα αρχίσουν να μας χτυπούν. Η προτροπή εκ μέρους μιας κυρίαρχης θρησκείας είναι δεδομένη. Ή και μια εξέγερση εδώ, στον Τράντορ.

~ V ~

Η Αυτοκρατορία θα καταρρεύσει. 

Η τάξη θα εξαφανιστεί.

Η συσσωρευμένη γνώση θα χαθεί.

Ο πληθυσμός θα μειωθεί.

Το διαστρικό εμπόριο θα αποσυντεθεί.

Οι διαστρικοί πόλεμοι θα είναι ατελείωτοι.

Δεκάδες χιλιάδες κόσμοι θα γίνουν ραδιενεργή στάχτη.

Ό,τι κι αν κάνουμε δεν μπορούμε να το αποτρέψουμε.

~.~

Από την αμερικανική σειρά επιστημονικής φαντασίας

Foundation

 

Co-created by David S. Goyer and Josh Friedman 

Based on the science fiction book series written by Isaac Asimov

~`~

Αποκάλυψη: δηλαδή συγκλονιστική μεταβολή και ριζικός μετασχηματισμός του χώρου και του χρόνου, της τάξης και της ιεραρχίας. Σε αρκετές παραγωγές επιστημονικής φαντασίας εκφράζεται ένα αρχαϊκό αποκαλυπτικό πνεύμα μέσω μιας νέας συμβολικής γλώσσας, ενώ σε άλλες βλέπουμε την επανά-ιεροποίηση του κοσμικού. 

Πάντοτε μου άρεσε να διακρίνω είδη επιστημονικής φαντασίας με ιδιαίτερους τρόπους. Παραδείγματος χάριν, από τη μια μεριά, έχουμε κινηματογραφικές παραγωγές που εξελίσσονται είτε στο μέλλον είτε στο διάστημα, και παρουσιάζουν μια σχεδόν αναλλοίωτη ανθρώπινη φύση, παρότι ο άνθρωπος είναι τεχνολογικά ανεπτυγμένος, περιλαμβάνοντας θρησκείες και αυτοκρατορίες (σπουδαία μυαλά δεν έβλεπαν απαραίτητα κάποια αντίφαση σε αυτά τα πράγματα, και τούτο διότι δεν αποτελούσαν πολιτιστικούς φορείς μιας εκκοσμικευμένης αμερικανικής και ευρωπαϊκής ελίτ και της ιδεολογίας της). Από την άλλη μεριά, έχουμε κινηματογραφικά έργα που αναπαριστούν ένα μέλλον ή ένα εναλλακτικό παρόν, με ανεπτυγμένη τεχνολογία, δίχως θρησκείες και δίχως αυτοκρατορίες (τη θέση των οποίων, στις περισσότερες περιπτώσεις, κατέχουν εταιρείες) και σε αυτές τις κινηματογραφικές δημιουργίες συνήθως βλέπουμε πως είτε ο άνθρωπος αποκτά χαρακτηριστικά γενετικά μεταλλαγμένου, μετανθρώπου, σάιμποργκ κ.λπ είτε η μηχανή αποκτά ανθρώπινα ή θεϊκά χαρακτηριστικά.

Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν δημιουργίες όπως τα Dune και Foundation ενώ στη δεύτερη παραγωγές όπως τα Bladerunner και Matrix. 

Είναι φανερό πως στα έργα που λείπει ή εξαφανίζεται το στοιχείο της πίστης, της θρησκείας, του θεϊσμού, του ιερού, το στοιχείο αυτό ουσιαστικά εκκοσμικεύεται μεταφερόμενο είτε στον άνθρωπο είτε στη μηχανή είτε σε ένα αποκαλυπτικό μέλλον (με τις συγκρούσεις που λαμβάνουν χώρα στο παρόν συνήθως να κυοφορούν μια αποκαλυπτική αναδιάταξη του μέλλοντος).

Όταν δεν συμβαίνει τίποτα από τα προηγούμενα, δηλαδή όταν δεν έχουμε υφέρπουσες ιδεολογικοποιημένες εκκοσμικεύσεις ή, τέλος πάντων, έχουμε περισσότερο ειλικρινείς προθέσεις, τότε απολαμβάνουμε ωραιότατες κοσμικές δημιουργίες επιστημονικής φαντασίας όπως το Gravity, το οποίο είναι πολύ δυνατό σε ζητήματα ανθρώπινης βούλησης, ψυχισμού, επιβίωσης, αναγέννησης. Το κλείσιμο, η τελευταία σκηνή με το σήκωμα από το λασπωμένο χώμα, και το πλάνο από κάτω προς τα πάνω, από τη γη προς τον ουρανό, με τον άνθρωπο όρθιο, είναι από τις πλέον δυνατές στιγμές στην πρόσφατη κινηματογραφική ιστορία (Εδώ μπορεί κανείς να δει από Δαρβίνο μέχρι Εκκλησιαστή: Τότε το σώμα πίσω θα γυρίσει στο χώμα, που από κείνο πλάστηκε, και η πνοή της ζωής θα επιστρέψει στο Θεό που την έδωσε). Όταν όλα μοιάζουν χαμένα, όταν κάθε ελπίδα έχει χαθεί, τι είναι αυτό που σε κάνει να συνεχίζεις; Γιατί συνεχίζεις; Το ερώτημα αυτό μας έρχεται στο μυαλό βλέποντας το Gravity; Το σκεφτόμαστε, όμως, βλέποντας το Martian;

Συνήθως αγνοείται ή υποβαθμίζεται το γεγονός ότι ο θεμέλιος λίθος της επιστημονικής φαντασίας δεν είναι άλλος από την ανθρώπινη φύση ― πάνω σε αυτούς τους προβληματισμούς οικοδομήθηκε η επιστημονική φαντασία, η οποία ουσιαστικά γεννήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα μέσα από τη συνεχή κρίση που δημιουργούσε η αστικοποίηση των ανθρώπων, η βιομηχανοποίηση της ζωής και η συνεπακόλουθη εκκοσμίκευση του κόσμου, καθώς και η συνεχώς αναπτυσσόμενη σχέση του ανθρώπου με τη μηχανή.

Με την αναφορά στο Gravity περάσαμε σε περισσότερο κοσμικές παραγωγές επιστημονικής φαντασίας που διαδραματίζονται είτε στο παρόν είτε επί της γης. Σε αυτό το πλαίσιο, από τη μια μεριά, έχουμε έργα όπως το αριστουργηματικό Arrival και το δυστοπικό Children of Men (που μπορούν, παρότι εγκόσμια, να ενταχθούν μαζί με το υπερκόσμιο Dune ως προς το ζήτημα της ανθρώπινης φύσης) και από την άλλη παραγωγές όπως τα Altered Carbon, Ex Machina κ.λπ. 

Οι ιδέες που συνδυάζουν ανεπτυγμένη τεχνολογία, μεταλλαγμένη ανθρώπινη φύση, απουσία θρησκειών και αυτοκρατοριών, και βρίσκονται εντός ενός φάσματος Post/Trans-human, A.I, Cyborg etc. (Bladerunner, Matrix, A.I. Artificial Intelligence, Ex Machina, Elysium, Upgrade, Altered Carbon), έγιναν περισσότερο δημοφιλείς, αρχικά, με την επέκταση της ισχύος και της επιρροής των Η.Π.Α. Αργότερα, η αποδοχή τους άρχισε να συμβαδίζει με την ισχύ των Big Tech και τη συνεχή διεύρυνση πρακτικών και κλάδων όπως η γενετική μηχανική, η μοριακή και συνθετική βιολογία κ.λπ, για να καταλήξουν να προελαύνουν ουσιαστικά δίχως αντίπαλο ― καθώς όσες κινηματογραφικές παραγωγές βρίσκονται στο άλλο άκρο, παρουσιάζοντας ανεπτυγμένη τεχνολογία μέσα σε ένα πλαίσιο θρησκειών και αυτοκρατοριών με αναλλοίωτη την ανθρώπινη φύση (Star Wars, Dune, Foundation, Star Trek), προέρχονται από παλαιότερες γενιές του περασμένου αιώνα. 

Άραγε, με την αποδυνάμωση των Η.Π.Α θα πάψουν να τείνουν να γίνουν ηγεμονικές οι ιδέες της πρώτης κατηγορίας και θα ανακάμψουν της τελευταίας; Μπορούν τα Dune και Foundation ν' αποτελούν ένα πρώτο δείγμα μιας τέτοιας ανάκαμψης; Μια πιθανή τέτοια ένδειξη θα ήταν εάν το επερχόμενο Matrix Resurrections δεν τα πήγαινε καλά κινηματογραφικά συγκριτικά με το Dune ή μια ένδειξη για το αντίθετο εάν το Dune δεν τα πήγαινε καλά συγκριτικά με το Matrix Resurrections (ένα έργο που κυκλοφόρησε λίγους μήνες μήνες πριν από το πρώτο Matrix και θα μπορούσε να είχε καλύτερη τύχη, αν δεν εξαφανιζόταν λόγω της επιτυχίας του τελευταίου, ήταν το Dark City).

Το Blade Runner εξέτασε τη σχέση ανθρώπων-ανδροειδών, έχοντας στο επίκεντρό του τη μνήμη, ενώ ο εξολοθρευτής (Terminator) αποτέλεσε βασικό μοχλό εκλαΐκευσης, σε μαζική κλίμακα, του ζητήματος της σχέσης ανθρώπου-μηχανής. Παρότι φαινομενικά υπερβολικά γήινη ταινία επιστημονικής φαντασίας, το Terminator εμπεριέχει αυτό το αποκαλυπτικό στοιχείο σε εκκοσμικευμένη μορφή. Υπάρχουν και άλλα στοιχεία που μπορεί να σταθμίσει κανείς, όπως η ύπαρξη ενός εκλεκτού, ενός μεσσία, με το θεϊκό στοιχείο εκκοσμικευμένο στον άνθρωπο, όπως είναι ο Neo στο Matrix και ο αγέννητος εκλεκτός στο Terminator (άρα ο εξολοθρευτής είναι λιγότερο εγκόσμιος απ' ό,τι φαίνεται με μια πρώτη ματιά), ή ο Paul Atreides ως Kwisatz Haderach/Lisan al-Gaib στο αρχαϊκό και συνάμα φουτουριστικό έπος Dune. 

Στο ένα απώτατο άκρο του φάσματος της επιστημονικής φαντασίας βρίσκονται έργα που εξελίσσονται είτε στο μέλλον είτε το διάστημα, ή σε μακρινούς χρονικά και χωρικά κόσμους, και περιλαμβάνουν τόσο θρησκείες και αυτοκρατορίες όσο και κάποιον εκλεκτό (Dune, Star Wars). Στο άλλο εγκόσμιο άκρο βρίσκονται έργα που εξελίσσονται στο παρόν και στη γη, ή σε κάποιον εγγύς χρονικά και χωρικά κόσμο, δίχως θρησκείες και αυτοκρατορίες και δίχως κάποιον εκλεκτό (Children of Men, Humans, The Expanse, Elysium κ.λπ). Και σε αυτές τις εξαιρετικά εκκοσμικευμένες παραγωγές επιστημονικής φαντασίας, όμως, εμπεριέχονται στοιχεία όπως π.χ η πρώτη έγκυος γυναίκα μετά από δεκαοκτώ χρόνια ανυπαρξίας γεννήσεων παιδιών, λόγω πτώσης της γονιμότητας των ανθρώπων σε μηδενικά επίπεδα εξαιτίας ενός ιού, στο Children of Men.  

Επιμέρους αναφορές μερικώς ανεξάρτητες από τα προηγούμενα

Το Interstellar εξαιρετικό αλλά το Arrival αγαπημένο. Το Arrival παρότι εξεζητημένο και εκλεπτυσμένο, καθώς κινείται γύρω από το χρόνο και τη γλώσσα, είναι πιο συναισθηματικό έργο από το Interstellar, και απαιτεί ένα επίπεδο συναισθηματικής ωριμότητας. Το Interstellar είναι περισσότερο φτιαγμένο για το μάτι και τη διάνοια, παρόλο που επιδιώκει στο επίκεντρό του να βρίσκεται ένα συναίσθημα, το οποίο όμως λειτουργεί ως κλειδί επίλυσης επιστημονικών ερωτημάτων-αδιεξόδων. Το Arrival είναι πιο βαθύ και δυνατό ως προς την ανθρώπινη φύση, λόγω πένθους και απώλειας. Ο τρόπος που εντάσσεται και λειτουργεί το υπέροχο On the Nature of Daylight του Max Richter είναι συγκλονιστικός. Τις ιδέες στο Arrival αν δεν τις καταλάβεις μπορείς να τις αισθανθείς, κάτι που δεν ισχύει για το Interstellar (η δραματοποίηση είναι και ένας τρόπος να αισθανθείς αυτό που αδυνατείς να κατανοήσεις ― γι' αυτό είναι τόσο δυνατό το τέλος της σπουδαιότερης κινηματογραφικής δημιουργίας στην ιστορία της επιστημονικής φαντασίας, που εμπεριέχει σχεδόν τα πάντα, δηλαδή της Οδύσσειας του Διαστήματος). Αντιθέτως, η αγάπη εξαϋλώνεται στο τελευταίο μέρος του Interstellar μέσα στα πολλαπλά του επίπεδα, στο παράδοξο της ταύτισης αιτίου και αποτελέσματος για ένα γεγονός ή μια πράξη, και στον επαναπροσδιορισμό της σχέσης του χρόνου, του χώρου και της αιτιότητας. Στο επίκεντρο όλων αυτών βρίσκεται ο Cooper, μέσω του οποίου συνδέονται τα πάντα μεταξύ τους, και όχι οι άνθρωποι του μέλλοντος. Από τη στιγμή που μπαίνουν στην εικόνα οι τελευταίοι, μέσω της κατανόησης-αποκάλυψης του Cooper (δεν είναι όλες οι αποκαλύψεις εσχατολογικές ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο πρωταγωνιστής παλεύει για τη σωτηρία της ανθρωπότητας), δικαιολογημένα, όλα τα ερωτήματα των θεατών άρχισαν να στρέφονται προς τη λάθος κατεύθυνση. Δε χρειάζεται να επισημάνουμε πως η σωτηρία, στη μεσσιανική της μορφή, έρχεται από έναν λυτρωτή που δρα και λειτουργεί ως μεσολαβητής μεταξύ του ανθρώπινου και του θεϊκού ― στην προκειμένη περίπτωση ο μεσολαβητής μεταξύ των ανθρώπων στη γη, που απειλούνται με αφανισμό, και των ανθρώπων του μέλλοντος, είναι ο Cooper (Βλέπουμε πόσα εκκοσμικευμένα θρησκευτικά μοτίβα λειτουργούν ως ραχοκοκαλιά κάτω από τις επιστημονικές εξισώσεις και θεωρίες του Interstellar). Ωστόσο, ο εκλεκτός δεν είναι ο Joseph Cooper παρά η κόρη του, Murph, και το κλειδί είναι η «ποσοτικοποιήσιμη» αγάπη που έχουν μεταξύ τους... Ας είναι καλά ο Hans Zimmer που προσφέρει συνοχή στο έργο μέσω των συναισθημάτων που δημιουργεί η μουσική του στους θεατές (ξαλαφρώνοντας τα καιόμενα μυαλά τους από τα επιστημονικά concepts) και η εκκοσμικευμένη θρησκευτική ραχοκοκαλιά του έργου που τους προσφέρει γνώριμα μοτίβα, συνειδητά ή υποσυνείδητα. Το Interstellar αποτελεί ένα εξαιρετικό επίτευγμα επικών διαστάσεων φτιαγμένο για τη μεγάλη οθόνη ― όπως και το στιβαρό Dune (Μακάρι να επιστρέψουν οι μεγάλες παραγωγές γιατί τα έργα φτιάχνονται διαφορετικά όταν προορίζονται για τη Μεγάλη Οθόνη και διαφορετικά όταν προορίζονται για... πίτσα, σουβλάκι, καναπέ και Netflix ή Apple TV+). Ο Spengler, για να κλείσω με κάτι νόστιμο, παρότι θα γοητευόταν από το Interstellar, καθώς θα έβλεπε στον άπειρο χώρο το ursymbol, το πρωταρχικό σύμβολο, και τον πυρήνα του φαουστιανού πολιτισμού, θα το θεωρούσε ως ένα καλογυαλισμένο δείγμα ή φαινόμενο παρακμής.

Τέλος, το ALIEN. Η επιστημονική φαντασία, ή καλύτερα το διάστημα, εδώ λειτουργεί ως ενισχυτής του αισθήματος απομόνωσης, του αφιλόξενου και του αδιεξόδου. Άλλωστε, In Space No One Can Hear You Scream (Με παρόμοιο τρόπο στο Gravity το κενό είναι ο καμβάς πάνω στον οποίο ξεδιπλώνεται ο αγώνας του σώματος, του ψυχισμού και της βούλησης του ανθρώπου, καθώς Life In Space is Impossible). Το ALIEN είναι ο καλύτερος συνδυασμός τρόμου ως κινηματογραφικού είδους, φόβου και αγωνίας εξαιτίας μιας μυστικοποιημένης και απολύτως ξένης απειλής σε ό,τι αφορά την ανθρώπινη φύση, στο πλαίσιο της απομόνωσης και του αφιλόξενου του διαστήματος, με εκπληκτικό ρυθμό (στην αρχή σε υπνωτίζει) και ασύλληπτο σασπένς (στη συνέχεια σε καθηλώνει), που έχει προβληθεί ποτέ στη μεγάλη οθόνη. Ως προς αυτά τα στοιχεία το ALIEN θα παραμείνει αξεπέραστο. 

Δημήτρης Β. Πεπόνης

.~`~.

Αν θεωρείτε πως ο χρόνος που αφιερώνεται και οι ιδέες που εκφράζονται έχουν αξία, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το κουμπί Donate, προκειμένου να συμβάλλετε στην απρόσκοπτη συνέχιση του εγχειρήματος της Κοσμοϊδιογλωσσίας. Ευχαριστώ.

20 | 10 | 2 μ.Κ (Year ΙΙ AQ) | 2021

Read More

Γι' αυτό που ζούμε τα τελευταία δύο χρόνια. Σύντομη αναφορά.

15 | 10 | 2 μ.Κ (Year ΙΙ AQ) | 2021

Μουσική Συνοδεία

Την 23η Μαρτίου (2020 μ.Χ | 1441 سَنة هِجْريّة), δηλαδή πριν από ενάμισι και πλέον χρόνο ή, πιο συγκεκριμένα, πριν από πεντακόσιες εβδομήντα μια ημέρες, έθεσα ένα νέο σύστημα χρονολόγησης ή μια νέα χρονολογία: 1 μ.Κ | Year Ι AQ (τούτο συνέβη προτού αρχίσει να καθιερώνεται σε παγκόσμια κλίμακα η ορολογία για προ και μετά κορωνοϊού ή προ και μετά πανδημίας εποχή).

Αρκετοί, όταν πρωτοείδαν αυτήν τη δημοσίευση (η οποία ήταν η πρώτη στην Κοσμοϊδιογλωσσία μετά από ένα και πλέον χρόνο απουσίας), απλώς την προσπέρασαν καθώς θεώρησαν πως δεν είχε κάποιο ιδιαίτερο νόημα. Όμως, κατά την διάρκεια του πρώτου λοκντάουν, τα πράγματα άλλαξαν. Και ορισμένοι από αυτούς με ρώτησαν τι σημαίνει το γράμμα Κ;... Κορωνοϊός; 

Όχι, κορωνοϊοί υπήρξαν και υπάρχουν πολλοί, άλλωστε στα λατινικά το γράμμα είναι Q, ήταν η απάντησή μου. Αυτό που είναι διαφορετικό, αποτελώντας μια ιστορική τομή, είναι ότι τουλάχιστον το ένα τρίτο των ανθρώπων στον πλανήτη ―αν όχι ο μισός πληθυσμός του―, έζησε υπό το καθεστώς κάποιας μορφής Καραντίνας, δηλαδή περιορισμού και ρύθμισης της κυκλοφορίας του καθώς και περιστολής των φυσικών σχέσεων και δεσμών του. [Δ`~. 2023: αναλυτικά δες στο βιβλίο μου Το Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης].

Υπό αυτή την έννοια, διανύουμε το δεύτερο έτος | 2 μ.Κ (Year ΙΙ AQ) | από την μεγάλη, σε πλανητική κλίμακα, Καραντίνα ― και τα | π.Κ - BQ | και | μ.Κ - AQ | συμβολίζουν αυτή την ιστορική τομή, σε προ και μετά εποχή.

Και πράγματι, αφού μάθαμε το υγειονομικό λοκνταουν, σιγά-σιγά, με διάφορες αφορμές, θα αρχίσουμε να μαθαίνουμε και το κλιματικό λοκνταουν (αναζητήστε: climate lockdown). Ωστόσο, το λοκντάουν είναι απλώς μια λέξη. Σε αυτό που θα πρέπει να εστιάζουμε κάθε φορά την προσοχή μας είναι στην περιγραφή της κατάστασης, δηλαδή στον έλεγχο και την απαγόρευση της ελεύθερης και κατά βούληση κυκλοφορίας των ανθρώπων, στην περιστολή των κοινωνικών τους επαφών και την καταστολή των φυσικών τους δεσμών, στη ρύθμιση της κινητικότητάς τους, στον έλεγχο επί της σωματικής τους ελευθερίας, στην ελευθερία του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι σε όλες τις διαστάσεις και τις όψεις της, κ.ο.κ, δηλαδή στα μέτρα και τα αποτελέσματα κάποιας μορφής Καραντίνας, που τρέχουν παράλληλα με πρακτικές ψηφιοποίησης, τεχνολογικής πολυπλοκότητας και επιτάχυνσης μιας τεχνοκεντρικής οργάνωσης της κοινωνίας.

Ολοκληρώνω με το εξής, μιας και πλέον στην πραγματικότητα και τους λόγους (discourse) περί υγειονομικής και κλιματικής κρίσης, έχει προστεθεί και η πραγματικότητα της ενεργειακής κρίσης:

Τι συνδέει τη λειτουργία μιας κυβέρνησης, των τραπεζών και του χρηματοπιστωτικού συστήματος, το εμπόριο και την διαχείριση μιας κρίσης, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, την επεξεργασία λυμάτων και το πόσιμο νερό, και αποτελεί conditio sine qua non για τη λειτουργία, διάθεση και παροχή όλων των προηγούμενων; Ο ηλεκτρισμός. Τι προϋποθέτει, ή θα έπρεπε να προϋποθέτει, η επεξεργασία πρώτων υλών, η παραγωγή βιομηχανικών προϊόντων και η κυκλοφορία τους; Την τροφή. Ηλεκτρισμός και τροφή, δηλαδή ενέργεια για να υπάρχουμε και ενέργεια για να συνυπάρχουμε, να επικοινωνούμε και να οργανωνόμαστε ― απόλυτη προϋπόθεση της ζωής μας, βέβαια, είναι ο Ήλιος.

Όσο πολυπολοκότερη είναι μια κοινωνία, μια πολιτειακή δομή και ένα σύστημα, τόσο πιο ενεργοβόρα και δαπανηρή είναι η συντήρησή τους. 

Αυτά γράφονταν πριν από δεκαέξι (16) μήνες, όταν ακόμη οι άνθρωποι έψαχναν να βρουν τι τους χτύπησε, αναμένοντας να περάσουν λίγες μέρες, προκειμένου να επιστρέψουν οι ζωές τους, όπως ήταν ένα μήνα πριν ή στις αρχές του 2020. But we are going further and further down the rabbit hole. Στους συνδέσμους που ακολουθούν εμπεριέχονται ορισμένες ψηφίδες [Δ`~. 2023: Ομοίως, δες Πανδημικός Επίλογος στο Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης]. Ο καθένας και η καθεμιά μπορούν να επιλέξουν κάποια σημεία τούς και να αγνοήσουν κάποια άλλα. Και, στο τέλος, να ενώσουν τις ψηφίδες, δημιουργώντας το δικό τους παζλ:

Προλεγόμενα ενός νέου Ιστορικού Κύκλου

Χρονολόγιο μελετητή και ερευνητή ενός πιθανού μέλλοντος

Προάγγελμα μέλλοντος

Τι θα συμβεί εάν...

.~`~.

Αν θεωρείτε πως ο χρόνος που αφιερώνεται και οι ιδέες που εκφράζονται έχουν αξία, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το κουμπί Donate, προκειμένου να συμβάλλετε στην απρόσκοπτη συνέχιση του εγχειρήματος της Κοσμοϊδιογλωσσίας. Ευχαριστώ.

15 | 10 | 2 μ.Κ (Year ΙΙ AQ) | 2021

Read More

Ο Προτεσταντισμός από τον 20ο στον 21ο αιώνα.

13 | 10 | 2 μ.Κ (Year ΙΙ AQ) | 2021

Μουσική Συνοδεία

Μια εκτενέστερη ανάλογη ανάλυση είχα δημοσιεύσει παλαιότερα, κατά την | π.Κ - BQ | περίοδο της Κοσμοϊδιογλωσσίας. Η συγκεκριμένη εκδοχή πρωτοδημοσιεύτηκε στο Κοσμοδρόμιο. Το κείμενο μπορεί να διαβαστεί συμπληρωματικά με όσα γράφονται στην Δέκατη (Fb) Summa και ιδιαίτερα με το τέταρτο (IV) μέρος της ανάλυσης με τίτλο Η πολυδιάσπαση της Δύσης, η άμυνα της Ευρώπης και το Τριμερές Σύμφωνο του Άγγλοσαξωνικού Άξονα ― μέρος α΄.

Εισαγωγή

Το 2017, πρώτο έτος της Προεδρίας Τράμπ, οι Προτεστάντες όπου Γης γιόρτασαν πεντακόσια χρόνια ιστορίας, η απαρχή των οποίων σηματοδοτήθηκε συμβολικά με το κάρφωμα των Ενενήντα πέντε Θέσεων του Λούθηρου στην είσοδο της εκκλησίας των Αγίων Πάντων στη Βιτεμβέργη, τον Οκτώβριο του 1517.

Στο κείμενο παρουσιάζονται ορισμένα βασικά στοιχεία για την πληθυσμιακή και γεωγραφική ιστορική εξέλιξη του χριστιανικού κλάδου των Διαμαρτυρομένων. Η κατάσταση στους κόλπους τους Προτεσταντισμού είναι εξαιρετικά σύνθετη και ποικιλόμορφη, διαμορφώνοντας μια μικρή Βαβέλ που περιλαμβάνει περισσότερους από 800 εκατομμύρια ανθρώπους. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η συμπερίληψη των Αγγλικανών στους Διαμαρτυρομένους είναι αμφιλεγόμενη, όμως αποτελεί επιλογή πολλών προτεσταντικών φορέων και αρκετών μελετών. Εξ αρχής, λοιπόν, πρέπει να επισημανθεί πως όσα ακολουθούν αποτελούν μια γενική εικόνα σε αδρές γραμμές. Τα δεδομένα προέρχονται από το πρώτο μισό της δεκαετίας του 2010 και μπορεί να έχουν ελαφρώς μεταβληθεί. Οι θεμελιώδεις τάσεις ασφαλώς όχι.

I

Από τον 20ο στον 21ο αιώνα

Στις αρχές του 20ου αιώνα τα κράτη με τον μεγαλύτερο πληθυσμό Διαμαρτυρομένων ήταν τα ακόλουθα: 1. Ηνωμένες Πολιτείες, 2. Ηνωμένο Βασίλειο, 3. Γερμανία, 4. Σουηδία, 5. Ολλανδία, 6. Καναδάς, 7. Φινλανδία, 8. Αυστραλία, 9. Δανία και 10. Νορβηγία. 

Επτά χώρες από την Ευρώπη, δύο από τη βόρεια Άμερική και μια από την Ωκεανία, ή τέσσερις από τη λεγόμενη Αγγλόσφαιρα και έξι από τη βόρεια Ευρώπη. Δηλαδή, με βάση το κυρίαρχο πολιτικό λεξιλόγιο που διδαχθήκαμε κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, και οι δέκα πολυπληθέστερες προτεσταντικές χώρες ήταν «δυτικές».

Έναν αιώνα μετά...

Οι χώρες με τον μεγαλύτερο προτεσταντικό πληθυσμό, στις αρχές του 21ου αιώνα, είναι οι εξής: 1. Η.Π.Α, 2. Νιγηρία, 3. Βραζιλία, 4. Κίνα, 5. Νότια Αφρική, 6. Κονγκό (Κινσάσα), 7. Ηνωμένο Βασίλειο, 8. Γερμανία, 9. Ινδονησία, 10. Κένυα (ενώ η Ινδία, εντός λίγων ετών, θα  μπορούσε να βρεθεί μέσα στην πρώτη πεντάδα). 

Τέσσερα κράτη από την Αφρική, δύο από την Ασία, δύο από την Ευρώπη, και ένα κράτος από τη βόρεια και τη λατινική Αμερική, αντίστοιχα.

Στις αρχές του 21ου αιώνα οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής παραμένουν η πολυπληθέστερη προτεσταντική χώρα. Όμως, ο συνολικός προτεσταντικός πληθυσμός της Νιγηρίας, της Βραζιλίας και της Κίνας είναι μεγαλύτερος από αυτόν της Ευρώπης, ενώ περισσότεροι Προτεστάντες ζουν στη Νιγηρία παρά στη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο μαζί. 

ΙΙ

Μακροϊστορικά

Από τα  μέσα του 16ου αιώνα και μέχρι περίπου το 1800, σχεδόν ολοκληρωτικά, οι πληθυσμοί των Διαμαρτυρομένων βρίσκονται στην Ευρώπη. Ο Προτεσταντισμός ως προς τη γεωγραφική, ιστορική και πληθυσμιακή του καταγωγή αποτελεί ένα ευρωπαϊκό και πιο συγκεκριμένα κεντρό-βορειοευρωπαϊκό θρήσκευμα. Από το 1800 και ύστερα ―ουσιαστικά μεταξύ των περιόδων που οι Διαμαρτυρόμενοι ονομάζουν First και Second Awakening―, και μέχρι περίπου τα μέσα του 20ου αιώνα, ο Προτεσταντισμός θα μεταβληθεί σε ένα βορειοατλαντικό ευρωαμερικανικό θρήσκευμα. 

Οι μεταβολές κατά τη διάρκεια του περασμένου αιώνα υπήρξαν συγκλονιστικές. Στις αρχές του 20ου αιώνα περίπου το 60-65% του συνόλου των διαμαρτυρόμενων πληθυσμών ζούσαν στην Ευρώπη και ο κύριος όγκος των υπολοίπων στη βόρεια Αμερική ― πάνω από το 90% των Προτεσταντών κατοικούσαν στις δύο πλευρές του βόρειου Ατλαντικού.

Μεταπολεμικά, σταδιακά, ο Προτεσταντισμός θα αποκτήσει αφρικανικό γεωγραφικό χαρακτήρα και δημογραφικό βάρος. Η βόρεια Αμερική θα βρεθεί στην τρίτη θέση με τους περισσότερους προτεσταντικούς πληθυσμούς, καθώς θα την ξεπεράσει η Αφρική. Μέσα στις επόμενες δεκαετίες η Αφρική θα ξεπεράσει και την Ευρώπη, η οποία με τη σειρά της θα βρεθεί στην τρίτη θέση πίσω από την βόρεια Αμερική. Μεταξύ των δεκαετιών 1970-90 θα έρθουν στο προσκήνιο προτεσταντικοί πληθυσμοί από τη λατινική Αμερική και την Ασία οι οποίοι, αν προσμετρηθούν ως σύνολο, επίσης υπερβαίνουν τον αριθμό των Διαμαρτυρόμενων στην Ευρώπη, ενώ κατά την εικοσαετία 1990-2010 οι ευρωαμερικανοί Προτεστάντες των δύο ακτών του βόρειου Ατλαντικού, θα μετατραπούν σε μειοψηφία. 

Ιστορική εξέλιξη των δημογραφικών πυρήνων του Προτεσταντισμού

1550-1800

1. Βόρεια Ευρώπη

1800-1950

1. Βόρεια Ευρώπη, 2. Βόρεια Αμερική

1950-1970

1. Βόρεια Ευρώπη, 2. Αφρική, 3. Βόρεια Αμερική

1970-1990

1. Αφρική, 2. Βόρεια Αμερική, 3. Βόρεια Ευρώπη

1990-2010

1. Αφρική, 2. Βόρεια Αμερική, 3. Βόρεια Ευρώπη, 4. Λατινική Αμερική, 5. Ασία

Ακολουθεί ένας ενδεικτικός χάρτης που αποτυπώνει τη μετακίνηση του γεωγραφικού και δημογραφικού κέντρου βάρους του Προτεσταντισμού από τον 16ο-17ο αιώνα στον 20ο και τέλος στις αρχές του 21ου αιώνα. 

Στις αρχές του 21ου αιώνα η πλειοψηφία των Διαμαρτυρομένων, συμπεριλαμβανομένων των λεγόμενων νεο-προτεσταντών, ζει στον Παγκόσμιο Νότο. Πριν από έναν αιώνα, το γεωγραφικό και δημογραφικό κέντρο βάρους του Προτεσταντισμού βρισκόταν στον βόρειο Ατλαντικό. Σήμερα, βρίσκεται μεταξύ Αφρικής, Ασίας και λατινικής Αμερικής, δηλαδή μεταξύ του νότιου Ατλαντικού και του Ινδικού Ωκεανού ― εξέλιξη που ασφαλώς επηρέασε αναμορφώνοντας κυρίως την αμερικανική προτεσταντική σκέψη. Η μετάφραση της Βίβλου σε πολλαπλές γλώσσες, αυτό το τόσο απλό στοιχείο, αποτέλεσε έναν από τους βασικότερους λόγους της παγκόσμιας επέκτασης του Προτεσταντισμού στην περιοχή που ψυχροπολεμικά ονομάστηκε «Τρίτος Κόσμος» ή στον μεταψυχροπολεμικό «Παγκόσμιο Νότο» του 21ου αιώνα. 

Στις αρχές του 21ου αιώνα, ο Προτεσταντισμός έχει μεταβληθεί σε μια μη κυρίαρχα «δυτική», ευρωαμερικανική, βορειοατλαντική, αγγλοσαξονική και γερμανογενής, θρησκεία. Δηλαδή, έχει απολέσει ή υπερβεί τον γεωγραφικό, ανθρωπολογικό και ιστορικό του πυρήνα.

ΙΙΙ

Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής

Η καταβαράθρωση του διατλαντικού ευρωαμερικανικού Προτεσταντισμού σε υπερεθνικό επίπεδο, μέσα σε λιγότερο από έναν αιώνα, συνοδεύτηκε από την κατάλυση του εθνοτικού αγγλο-προτεσταντικού πυρήνα των Ηνωμένων Πολιτειών και την κατάρρευση της λεγόμενης White Anglo-Saxon Protestant (WASP) Αμερικής, σε εθνικό επίπεδο. Θα ήταν γόνιμο, λοιπόν, στο πλαίσιο που εξετάζουμε εδώ, και το οποίο χαρακτηρίζεται από την αποσύνδεση του Προτεσταντισμού από τον αρχικό δημογραφικό και γεωγραφικό του πυρήνα, να ενταχθούν και να εξεταστούν τόσο ο George W. Bush ο νεότερος και ρεύματα-κινήματα όπως αυτά που ονομάστηκαν Evangelical (identity) Politics και η λεγόμενη Christian Right, όσο και ο Donald Trump, με περισσότερο κοσμικά-εθνικιστικά πρόσημα, καθώς και η πιο ριζοσπαστικοποιημένη αποθρησκειοποιημένη εκκοσμικευμένη μορφή της λεγόμενης Alt-Right ― σε αρκετές εκφάνσεις της τελευταίας, μάλιστα, ο εθνοτικός αγγλο-αμερικανικός πυρήνας έχει πλήρως αποσυνδεθεί από τον θρησκευτικό προτεσταντικό, στρεφόμενος ευθέως πολεμικά εναντίον του.

Ωστόσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής δεν είναι μόνο η μεγαλύτερη προτεσταντική χώρα στον πλανήτη αλλά και η πολυπληθέστερη χριστιανική, λόγω της συνύπαρξης Προτεσταντισμού και Ρωμαιοκαθολικισμού. Επίσης, οι Η.Π.Α είναι η πλέον θρησκευόμενη βορειοατλαντική ή «δυτική» χωρά. Το 1963, περίπου το 90% των ενήλικων Αμερικανών δήλωναν Χριστιανοί και λιγότερο από το 5% δεν δήλωναν καμία θρησκευτική ταυτότητα. Το 2014, περίπου το 70% αυτοχαρακτηρίζονταν ως Χριστιανοί ενώ ένα ποσοστό της τάξης του 25% δεν δήλωνε καμία θρησκευτική ταυτότητα. Οι Η.Π.Α, ως χριστιανική χώρα στις αρχές του 21ου αιώνα, είναι Anglo-Hispanic-African American και όχι Anglo-Protestant, ή κυρίαρχα White Christian, όπως ήταν πριν από περίπου εκατό χρόνια. Τέλος, εντός των επόμενων δεκαετιών, ο Ιουδαϊσμός δεν θα αποτελεί τη μεγαλύτερη μη χριστιανική θρησκεία στη χώρα.

Έξοδος

Μισή χιλιετία μετά από τις 95 θέσεις του Λούθηρου, λιγότεροι από δύο στους δέκα Προτεστάντες ζουν στην Ευρώπη και λιγότεροι από τρεις στους δέκα Προτεστάντες ζουν στη βόρεια Αμερική. Μέχρι το 2050 αναμένεται πως μόλις το 10% του συνόλου των Διαμαρτυρομένων σε πλανητική κλίμακα θα ζει στην ευρωπαϊκή ήπειρο (ο θεολογικός φιλελευθερισμός, δηλαδή ο Schleiermacher, ο Kant, ο von Harnack κ.λπ, αποτέλεσε έναν από τους βασικότερους μη υλικούς ―δηλαδή ηθικούς, πνευματικούς ή «ποιοτικούς»― παράγοντες απομείωσης της επιρροής του Προτεσταντισμού στην Ευρώπη). 

Είναι ο ίδιος ο Προτεσταντισμός, στο σύνολό του, και όχι απλώς οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, ή η Γερμανία, που δεν είναι πλέον White Anglo-Saxon, ή European German-Nordic, Protestant. Μέσα σε μόλις έναν αιώνα από απόλυτη πλειοψηφία, που ήταν στις αρχές του 20ου, οι White Anglo-Saxon και οι European German-Nordic Προτεστάντες, έχουν μετατραπεί απλώς στην ισχυρότερη μειονότητα Προτεσταντών σε πλανητικό επίπεδο.

Ως παγκόσμιες εδαφικές βάσεις ή πρωτεύουσες του Προτεσταντισμού, από πλευράς δημογραφικής βαρύτητας, σταθμίζοντας καθαρά πληθυσμιακά μεγέθη, μπορούν να θεωρηθούν το κράτος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και η ήπειρος της Αφρικής, στην οποία ζουν τέσσερις στους δέκα Προτεστάντες (ενώ μέχρι το 2050 αναμένεται ότι περισσότεροι από τους μισούς Διαμαρτυρόμενους θα είναι Αφρικανοί).

Ποσοστιαία, ο πυρήνας συνοχής και συσπείρωσης του Προτεσταντισμού βρίσκεται στη βόρεια Ευρώπη, με τα κράτη της Νορβηγίας και της Δανίας να έχουν τα υψηλότερα ποσοστά διαμαρτυρομένων πληθυσμών στον πλανήτη (άνω του 70-75%), ενώ από πλευράς μεγάλων περιοχών, όχι όμως ηπείρων, τα μεγαλύτερα ποσοστά βρίσκονται στη βόρεια Ευρώπη και τη βόρεια Αμερική. 

Σε ό,τι αφορά ηπείρους οι προτεσταντικοί πληθυσμοί αποτελούν παντού μειονότητες. Ακόμα και στις περιοχές της βόρειας Ευρώπης και Αμερικής η πλειοψηφία τους είναι ισχνή, υπερβαίνοντας οριακά το 50% του συνόλου των θρησκευόμενων πληθυσμών, εξέλιξη που σε συνδυασμό με ιστορικές εμπειρίες διώξεων και διωγμών αποτελεί, μέσω του φιλελεύθερισμού, διαμορφωτικό παράγοντα μιας ευαισθησίας προς τις μειονότητες και ενός λόγου περί ανοχής.

Οι μεταβολές που έλαβαν χώρα από τον 20ο στον 21ο αιώνα αντικατοπτρίζουν τη μετατόπιση του δημογραφικού και γεωγραφικού κέντρου βάρους του Προτεσταντισμού από την κεντρική και βόρεια Ευρώπη τον 17ο αιώνα, στην ευρωπαϊκή και αμερικανική πλευρά του βόρειου Ατλαντικού στις αρχές του 20ου και, τέλος, στον άξονα νότιος Ατλαντικός - Ινδικός - Ειρηνικός Ωκεανός, δηλαδή στον άξονα λατινική Αμερική - Αφρική - Ασία, έναν αιώνα μετά, στις αρχές του 21ου αιώνα.

Η εποχή μας δεν είναι η εποχή του εξευρωπαϊσμού και του εκδυτικισμού της Αφρικής, της Ασίας και της λατινικής Αμερικής παρά, αντίστροφα, είναι η εποχή του από-ευρωπαϊσμού και της αποδυτικοποίησης τόσο του Προτεσταντισμού όσο και του λεγόμενου Παγκόσμιου Νότου. Η διαύγεια μιας τέτοιας παρατήρησης παρεμποδίζεται από την αοριστία και τις υποκειμενικές ερμηνείες όρων, όπως π.χ ο εκδυτικισμός και ο εκσυγχρονισμός, και τη σύγχυση που προκαλεί η συνεπακόλουθη χαλαρή χρήση και ταύτιση τέτοιων όρων με αντικειμενικές εξελίξεις και διαδικασίες, όπως η βιομηχανοποίηση και ιδιαίτερα η αστικοποίηση.

Δημήτρης Β. Πεπόνης

.~`~.

Αν θεωρείτε πως ο χρόνος που αφιερώνεται και οι ιδέες που εκφράζονται έχουν αξία, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το κουμπί Donate, προκειμένου να συμβάλλετε στην απρόσκοπτη συνέχιση του εγχειρήματος της Κοσμοϊδιογλωσσίας. Ευχαριστώ.

13 | 10 | 2 μ.Κ (Year ΙΙ AQ) | 2021

Read More

Δέκατη (Fb) Summa.

12 | 10 | 2 μ.Κ (Year ΙΙ AQ) | 2021

Μουσική Συνοδεία

Οι (Fb) Summæ αποτελούνται από σύντομες παρεμβάσεις που γράφονται είτε με αφορμή την επικαιρότητα είτε υπό την πίεση του χρόνου, και δημοσιεύονται μόνο στη σελίδα της Κοσμοϊδιογλωσσίας στο facebook. Ο στόχος της επαναδημοσίευσής τους σε αυτή καθεαυτή την Κοσμοϊδιογλωσσία, δηλαδή εδώ, είναι η δυνατότητα ανάγνωσης για όσους δεν διαθέτουν λογαριασμό σε κοινωνικά δίκτυα. Εδώ μπορείτε να βρείτε συγκεντρωμένες όλες τις (Fb) Summæ.

~

I

Υπάρχουν κάποιες φορές που ο λεγόμενος ρεαλισμός είναι φρόνιμο να αφήνεται λίγο στην άκρη προκειμένου να μην λειτουργεί παραπλανητικά και να γίνεται αντιληπτή μια μεγάλη εικόνα. 

Οι μόνες περιοχές του πλανήτη στις οποίες δεν κυριαρχούν μονοθεϊστικές θρησκείες (Ιουδαϊσμός, Χριστιανισμός, Ισλάμ κ.λπ) βρίσκονται μεταξύ της Ινδικής Υποηπείρου και του Ιαπωνικού Αρχιπελάγους. 

Εάν οι φορείς του φιλελεύθερου οικουμενισμού, ο οποίος μέσω των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελεί μια μονοθεϊστική μορφή κοσμικής θρησκευτικότητας, καταφέρουν να φέρουν σε σύγκρουση την Ινδία με την Κίνα, τότε τα δύο τελευταία ιστορικά οχυρά των μη μονοθεϊστικών θρησκειών ―ο χαοτικός κόσμος των Ινδουιστών και ο Κόσμος του Βούδα― θα υποκύψουν, και ο μονοθεϊσμός είτε σε θρησκευτική είτε σε εκκοσμικευμένη μορφή θα είναι απόλυτος κυρίαρχος στον πλανήτη.

Σημείωση

Τούτο έχει σημασία όχι τόσο σε ό,τι αφορά τις θρησκευτικές λατρευτικές πρακτικές ή κάποιον υποτιθέμενο πόλεμο πολιτισμών (τύπου Χάντινγκτον) αλλά, κυρίως, σε ό,τι αφορά το δίκαιο, τη φυσική κοσμολογία, τις εννοιολογικές δομές και τις μεταφυσικές δομές σκέψης, την πρόσληψη των προϋποθέσεων της διάνοιας και του λόγου, τις αντιλήψεις περί αιτιότητας, χρόνου και χώρου κ.λπ. Αρκετοί οπαδοί του ριζοσπαστικού κοσμικισμού ―πολλοί εκ των οποίων αυτοκατανοούνται ως άθεοι― δεν αντιλαμβάνονται, ή απλώς απωθούν, το πόσο στενά συνδεδεμένη και εξαρτημένη είναι η σκέψη τους από τον υποτιθέμενο (εσωτερικό θρησκευτικό) αντίπαλό τους. Τέλος, δε χρειάζεται να αναφερθούμε στο επίπεδο πολιτιστικής εκπτώχευσης και στην καταβαράθρωση του διανοητικού επιπέδου στον πλανήτη κατά τις δεκαετίες της μονοπολικής κυριαρχίας των Η.Π.Α.

12 Οκτωβρίου

~

II

Η πίστη δεν ταυτίζεται με την θρησκεία και η τελευταία δεν είναι ταυτόσημη με τον θεϊσμό. Υπάρχουν θρησκείες που είναι αθεϊστικές και υπάρχει πίστη που είναι ανεξάρτητη τόσο από τον θεϊσμό/αθεϊσμό όσο και από την θρησκεία. 

Τόσο η σχέση της πίστης προς την θρησκεία όσο και η συνεπακόλουθη σχέση της θρησκείας προς τον θεϊσμό/αθεϊσμό, είναι ανάλογη της σχέσης του γένους προς το είδος.

Επισήμανση

Τα προηγούμενα είναι τα ουσιώδη. Στα λιγότερο ουσιώδη τώρα. Η έννοια της θρησκείας, με την τρέχουσα σημασία της, έρχεται με τον Προτεσταντισμό. Οι οπαδοί των κοσμικών θρησκειών (φιλελευθερισμός, σοσιαλισμός, εθνικισμός, ο λεγόμενος επιστημονικός ρατσισμός, διάφορες μορφές ανθρωπισμού και ιδεολογίες της προόδου, ο μετανθρωπισμός κ.λπ) κάνουν χρήση του όρου θρησκεία προκειμένου να παρουσιάσουν τις δικές τους πεποιθήσεις ως μη θρησκευτικές, και ορισμένοι από αυτούς μέσω της κατάχρησης ή της αποκλειστικής χρήσης της έννοιας του αθεϊσμού δημιουργούν πλάνες, όχι μόνο γιατί η συγκεκριμένη έννοια προϋποθέτει τον θεϊσμό αλλά και γιατί, όπως τονίζεται στα ουσιώδη, υπάρχουν αθεϊστικές θρησκείες (Βουδισμός, Ταοϊσμός κ.λπ). 

Όλο αυτό το μπέρδεμα ξεκίνησε, πρώτον, με την ταύτιση θρησκείας και θεϊσμού και, δεύτερον, επειδή η κύρια στόχευση ανθρώπων στους κόλπους του Προτεσταντισμού, αρχικά, δεν ήταν οι «θρησκείες» γενικά και αόριστα αλλά ο Ρωμαιοκαθολικισμός ειδικά και πολύ συγκεκριμένα. Αργότερα, υποτίθεται πως επεκτάθηκε προκειμένου να συμπεριλάβει το σύνολο του μονοθεϊσμού (ουσιαστικά δίπλα στον Ρωμαιοκαθολικισμό προστέθηκε το Ισλάμ). Οι λεγόμενοι «νέοι αθεϊστές», αυτά τα ριζοσπαστικοποιημένα εκκοσμικευμένα παπαδοπαίδια του αγγλοσαξονικού κόσμου (αν μου έβαζαν ένα μαχαίρι στο λαιμό και μου έλεγαν να διαλέξω οπωσδήποτε έναν από αυτούς, θα επέλεγα τον Daniel Dennett ως σοβαρότερο), μπορούν να ιδωθούν είτε ως μια μορφή εκκοσμικευμένου φονταμενταλισμού είτε ως μια τελευταία ντεκαφεϊνέ ―χωρίς θεό― μετάλλαξη στο πλαίσιο μιας αγγλοπροτεσταντικής ηθικής. Όχι μόνο εξευτελίζουν τον θρησκευόμενο και μη αθεϊσμό, και αποτελούν ντροπή της επιστημονικής κοινότητας (τουλάχιστον κάποιοι από αυτούς), αλλά υποτιμούν και το έργο ανθρώπων που έχουν ασχοληθεί με τη λογική και τη φιλοσοφία της επιστήμης.

Καθόλου τυχαίο, ασφαλώς, που το εκτόπισμα και η δημοφιλία αυτής της σέκτας συμβάδισε με την μονοπολική στιγμή κυριαρχίας των Η.Π.Α.

12 Οκτωβρίου

.~`~.

Αν θεωρείτε πως ο χρόνος που αφιερώνεται και οι ιδέες που εκφράζονται έχουν αξία, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το κουμπί Donate, προκειμένου να συμβάλλετε στην απρόσκοπτη συνέχιση του εγχειρήματος της Κοσμοϊδιογλωσσίας. Ευχαριστώ.

12 | 10 | 2 μ.Κ (Year ΙΙ AQ) | 2021

Read More