2 Ιανουαρίου 2021

Θα μπορέσουμε κάποτε να ξεπεράσουμε το Δεύτερο Νόμο της θερμοδυναμικής;


2 | 1 | 2 μ.Κ (Year ΙΙ AQ) | 2021

Μουσική Συνοδεία


Ο δυϊσμός νόμου-συμβάντος βρίσκεται στον πυρήνα των συγκρούσεων που διαπερνούν την ιστορία των ιδεών στον δυτικό κόσμο, ξεκινώντας από τις προσωκρατικές εικοτολογίες και συνεχίζοντας ως τις μέρες μας, μέσα από την κβαντική μηχανική και τη σχετικότητα. Οι νόμοι συνδέονταν μ' ένα συνεχές ξεδίπλωμα, με τη δυνατότητα κατανόησης, με αιτιοκρατικές προβλέψεις και σε τελική ανάλυση με την ίδια την άρνηση του χρόνου. Τα συμβάντα αντίθετα συνεπάγονται κάποιο στοιχείο αυθαιρεσίας, αφού περιλαμβάνουν ασυνέχειες, πιθανότητες και μη αντιστρεπτή εξέλιξη. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε το γεγονός ότι ζούμε σ' ένα δυαδικό σύμπαν, η περιγραφή του οποίου περιλαμβάνει τόσο τους νόμους όσο και τα συμβάντα, τόσο τις βεβαιότητες όσο και τις πιθανότητες. Είναι προφανές ότι τα κρισιμότερης σημασίας συμβάντα πού γνωρίζουμε σχετίζονται με τη γέννηση του σύμπαντός μας και την εμφάνιση της ζωής. 

Θα μπορέσουμε κάποτε να ξεπεράσουμε το Δεύτερο Νόμο της θερμοδυναμικής. Αυτό ακριβώς το ερώτημα θέτει κατ' επανάληψη σ' έναν γιγαντιαίο υπολογιστή ο πολιτισμός, στο Last Question του Asimov. Ο υπολογιστής απαντά: Τα δεδομένα δεν επαρκούν.




Περνούν δισεκατομμύρια χρόνια, άστρα και γαλαξίες πεθαίνουν, ενώ ο υπολογιστής που συνδέεται απευθείας με το χωροχρόνο εξακολουθεί να συλλέγει δεδομένα. Τέλος, δεν υπάρχει πλέον άλλη πληροφορία να συλλεχθεί, δεν «υπάρχει» τίποτα πια· όμως ο υπολογιστής εξακολουθεί να υπολογίζει και ν' ανακαλύπτει συσχετίσεις. Τελικά βρίσκει την απάντηση. Δεν υπάρχει πια κανείς να το μάθει, αλλά ο υπολογιστής γνωρίζει τώρα πώς να υπερβεί τον Δεύτερο Νόμο. 

Και εγένετο φως... 

Για τον Asimov, η εμφάνιση της ζωής ή η γέννηση του σύμπαντος είναι ένα αντι-εντροπικό, αντι-φυσικό συμβάν.

Ilya Prigogine






.~`~.


2 | 1 | 2 μ.Κ (Year ΙΙ AQ) | 2021