18 Ιανουαρίου 2021

Απάνθισμα παραδοσιακών διεθνοπολιτικών αποσπασμάτων ― μέρος α΄.



18 | 1 | 2 μ.Κ (Year ΙΙ AQ) | 2021

Μουσική Συνοδεία


~

Υπάρχει αφθονία αυτοπροσδιοριζόμενων εκπροσώπων του κοινού καλού του «διαστημοπλοίου γη» ή «αυτού του πλανήτη που κινδυνεύει». Ωστόσο οι απόψεις αυτών των ιδιωτών, όποια αξία και να έχουν, δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας πολιτικής διαδικασίας προώθησης και σύνθεσης συμφερόντων. Καθώς δεν επικυρώνονται από μια τέτοια πολιτική διαδικασία, οι απόψεις αυτών των ατόμων συνιστούν έναν ακόμη λιγότερο έγκυρο οδηγό για το κοινό καλό της ανθρωπότητας από ό,τι οι απόψεις των εκπροσώπων κυρίαρχων κρατών, ακόμη και εκείνων με μη αντιπροσωπευτικά ή τυραννικά καθεστώτα, που έχουν τουλάχιστον δικαίωμα να μιλούν για κάποιο μέρος της ανθρωπότητας ευρύτερο από τον εαυτό τους. Ούτε έχουν οι εκπρόσωποι των μη κυβερνητικών ομάδων τέτοιου είδους εξουσία· μπορεί να μιλούν με κύρος για το συγκεκριμένο αντικείμενο τους, αλλά το να καθορίζουν τα συμφέροντα της ανθρωπότητας ισοδυναμεί με το να αξιώνουν ένα είδος εξουσίας που μπορεί να παρασχεθεί μόνο από μια πολιτική διαδικασία.

Αν όμως αναγκαζόμασταν να ψάξουμε μέσα από τις απόψεις των κρατών, και ειδικά των κρατών που συναθροίζονται σε διεθνείς οργανισμούς, για να ανακαλύψουμε το παγκόσμιο κοινό καλό, τούτο θα οδηγούσε σε διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Οι οικουμενικές ιδεολογίες που ασπάζονται τα κράτη είναι πασίγνωστο ότι εξυπηρετούν τα ιδιαίτερα συμφέροντα τους και οι συμφωνίες που συνάπτονται μεταξύ κρατών είναι γνωστό ότι είναι περισσότερο προϊόντα διαπραγμάτευσης και συμβιβασμού παρά προϊόντα κάποιου ενδιαφέροντος για τα συμφέροντα της ανθρωπότητας ως συνόλου.
Hedley Bull

~

Όπως έκαναν και κάποιες παλαιότερες μεγάλες δυνάμεις, μπορούμε να ταυτίσουμε το υποτιθέμενο καθήκον των πλούσιων και ισχυρών να βοηθούν τους άλλους με τις δικές μας πεποιθήσεις αναφορικά με το πως θα ήταν ένας καλύτερος κόσμος. Η Αγγλία ισχυριζόταν ότι επωμιζόταν το φορτίο του λευκού ανθρώπου· η Γαλλία μιλούσε για τη mission civilisatrice (εκπολιτιστική αποστολή) που είχε. Με αντίστοιχο πνεύμα εμείς... Το συμφέρον της χώρας για ασφάλεια κατέληξε να ταυτίζεται με τη διατήρηση μιας ορισμένης τάξης... Άπαξ και τα συμφέροντα ενός κράτους φτάσουν σε ένα ορισμένο επίπεδο, καθίστανται αυτοτροφοδοτούμενα.

Τα κράτη εξακολουθούν να είναι τα κυριότερα οχήματα της ιδεολογίας. Στη διεθνή αδελφότητα των απολυταρχιών μετά το 1815, στον κοσμοπολίτικο φιλελευθερισμό των μέσων του 19ου αιώνα, στον διεθνή σοσιαλισμό πριν τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο, στον διεθνή κομμουνισμό κατά τις δεκαετίες που ακολούθησαν την επανάσταση των μπολσεβίκων, σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, διεθνή κινήματα ελέγχθηκαν από μεμονωμένα κράτη, οπαδοί του δόγματος τέθηκαν στην υπηρεσία του εθνικού συμφέροντος, διεθνή προγράμματα χρησιμοποιήθηκαν από εθνικές κυβερνήσεις και η ιδεολογία μετατράπηκε σε ενισχυτικό εργαλείο της εθνικής πολιτικής. Έτσι η Σοβιετική Ένωση την ώρα της κρίσης έγινε ρωσικό κράτος και η αμερικανική πολιτική, αφήνοντας κατά μέρος τη φιλελεύθερη ρητορική, κατέληξε να χαράζεται με ρεαλιστικό και επιφυλακτικό τρόπο.
Kenneth Waltz

~

Η Δύση δεν υπάρχει πια. «Δύση» ήταν το αντικομμουνιστικό στρατόπεδο (διαφορετικά Ιαπωνία και Ν. Κορέα δεν θα ανήκαν στη «Δύση»). Όσοι ―και κυρίως οι κοσμοπολίτες «αριστεροί»― θεωρούν ότι η συνοχή της Δύσης στηρίζεται απλώς στις κοινές της αξίες είναι πολιτικά και ιστορικά αφελείς. Οι κοινές αξίες καθεαυτές δεν δημιουργούν κοινά συμφέροντα ―το αντίθετο, ναι, μπορεί να συμβεί― ούτε εμπόδισαν ποτέ τις αιματηρές συγκρούσεις μεταξύ χριστιανικών ή φιλελεύθερων λαών. Το πολιτικά σημαντικό ερώτημα είναι: τι εννοούμε όταν λέμε δυτικός προσανατολισμός και τι μπορεί να σημαίνει δυτικός προσανατολισμός για τη Γερμανία αν η Δύση διασπαστεί και η Γερμανία χρειαστεί να επιλέξει π.χ. μεταξύ ενός ευρωπαϊκού χώρου και της φιλίας με τις ΗΠΑ ή, αντίστροφα, εάν η ευρωπαϊκή ενοποίηση γίνει υπό προϋποθέσεις που η πλειονότητα του γερμανικού λαού θα απέρριπτε; Διότι η ώρα της αλήθειας θα σημάνει όταν θα χρειαστεί να γίνει κατανομή όχι πλέον των ωφελημάτων της ευημερίας αλλά του παθητικού και των χρεών...

Στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου τονίσθηκε πολλές φορές η εσωτερική συνάρτηση του κομμουνισμού με την παγκόσμια πολιτική ισχύος του ρώσικου έθνους, γιατί η πολεμική της Δύσης ενδιαφερόταν έντονα να ξεσκεπάσει το συγκεκριμένο πολιτικό περιεχόμενο του συνθήματος του «προλεταριακού διεθνισμού». Αλλά με τη διάλυση του ανατολικού στρατοπέδου και της Σοβιετικής Ένωσης υπάρχει στη Δύση λιγότερη προθυμία να ερμηνεύσει κανείς τις εξελίξεις των πραγμάτων ως νίκη εθνών πάνω σε άλλα έθνη· θα φαινόταν ίσως πεζό και δεν θα έμοιαζε με ιδιαίτερα ένδοξο κατόρθωμα, αν κανείς έλεγε απλούστατα ότι το πιο πολυάριθμο και οικονομικά κατά πολύ υπέρτερο στρατόπεδο επικράτησε τελικά ενάντια στη Ρωσία.
Παναγιώτης Κονδύλης

~

Ο πολυεθνικός και ιδιαίτερος χαρακτήρας της αμερικανικής κοινωνίας κατέστησε ευκολότερο για τις Η.Π.Α να παγκοσμιοποίησουν την ηγεμονία τους χωρίς να ―αφεθεί να― φανεί πως είναι αυστηρά εθνική. Για παράδειγμα, μια προσπάθεια της Κίνας να επιδιώξει παγκόσμια πρωτοκαθεδρία θα αντιμετωπιζόταν αναπόφευκτα από άλλους ως μια προσπάθεια να επιβάλει εθνική ηγεμονία. Για να το θέσουμε απλά, ο οποιοσδήποτε μπορεί να είναι Αμερικανός, αλλά μόνον ο Κινέζος μπορεί να είναι Κινέζος ― και αυτό βάζει ένα επιπλέον και σημαντικό εμπόδιο στον τρόπο οποιασδήποτε ουσιαστικά εθνικής παγκόσμιας προσπάθειας ηγεμονίας.
Zbigniew Brzezinski

~

Αν κοιτάξετε τα τελευταία δύο χιλιάδες χρόνια της παγκόσμιας ιστορίας, από το ένα μ.Χ έως το έτος 1820, για δεκαοκτώ αιώνες από τα τελευταία δύο χιλιάδες χρόνια, οι δύο μεγαλύτερες παγκόσμιες οικονομίες ήταν πάντα η Κίνα και η Ινδία. Μόνο κατά τα τελευταία 200 χρόνια η Ευρώπη απογειώθηκε και μετέπειτα η Βόρεια Αμερική. Όμως αν δείτε τα τελευταία διακόσια χρόνια σε σχέση με τα τελευταία δύο χιλιάδες χρόνια, τα τελευταία διακόσια χρόνια υπήρξαν μια μεγάλη ιστορική εκτροπή. Όλες οι εκτροπές κάποια στιγμή φτάνουν σε ένα φυσικό τέλος, και επιστρέφεις στον ιστορικό κανόνα, και επομένως είναι απολύτως φυσιολογικό να έχεις την Κίνα ως νούμερο ένα οικονομία στον κόσμο ― και δεν υπάρχει τίποτα που μπορείς να κάνεις προκειμένου να εμποδίσεις κάτι τέτοιο να συμβεί.
Kishore Mahbubani


.~`~.


18 | 1 | 2 μ.Κ (Year ΙΙ AQ) | 2021