7533 ε.Κ. (A.M.) | 4722 黄帝历 | 21 | 7 | 2025 μ.Χ. | 1446 سنة هجرية (A.H.) | 6 μ.Κ. (VI A.Q.)
Μουσική Συνοδεία
Επειδή οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν τις αντιλήψεις, τις θέσεις και τις προσεγγίσεις των μελετητών πολιτισμών, αλλά απλώς ή κυρίως την ιδεολογία, την ιστοριογραφία και την ερμηνευτική που επιβλήθηκε στο πλαίσιο των νικητών των δύο παγκοσμίων πολέμων (από Αμερικανούς, Ρώσσους/Σοβιετικούς και Άγγλους, δευτερευόντως και Γάλλους, με κυρίαρχο το πλαίσιο καπιταλισμός-σοσιαλισμός, Βορειοατλαντική Συμμαχία-Σύμφωνο Βαρσοβίας, Δύση-Ανατολή κ.λπ), κατά καιρούς θα παρουσιάζω θέσεις αυτών των μελετητών πολιτισμών, δίχως αυτό να σημαίνει ότι συμφωνώ μαζί τους ή ότι ενστερνίζομαι τις θέσεις τους (διότι εγώ έχω διαμορφώσει το δικό μου ιδιαίτερο αναλυτικό, συνθετικό και ερμηνευτικό πλαίσιο, τη δική μου προσέγγιση και θέση).
Το κείμενο αποτελεί μέρος μιας σειράς κειμένων περί πολιτισμών, με γενικό τίτλο «Πολιτισμικά», που ξεκίνησε με το κείμενο: Ελλάδα και «Δύση» | Ζητήματα ιδεολογίας, ιστοριογραφίας και ερμηνευτικής.
Ας αρχίσουμε το πολιτισμικό μας ταξίδι με το πρώτο απόσπασμα από τον πρώτο μελετητή:
Από τα ερείπια της Ρώμης, που ήταν η παγκόσμια/οικουμενική αυτοκρατορία του κλασικού πολιτισμού, αναδύθηκαν τέσσερις νέοι πολιτισμοί. Αυτοί ήταν: ο Βυζαντινός πολιτισμός, 300-1453. Ο Ισλαμικός πολιτισμός, από το 600 περίπου έως και μετά από την καταστροφή της παγκόσμιας/οικουμενικής αυτοκρατορίας, της Οθωμανικής Τουρκίας, το 1922. Ο Σλαβικός πολιτισμός, από το 800 περίπου, που συνεχίζεται ακόμη και μετά από την καταστροφή της τσαρικής αυτοκρατορίας το 1917. Και ο δυτικός πολιτισμός, από το 500 περίπου, που συνεχίζεται ακόμη και σήμερα. Και οι τέσσερις είναι απόγονοι (offspring) του κλασικού πολιτισμού, αν και ο Σλαβικός πολιτισμός δεν είχε τη Μεσόγειο Θάλασσα ως σύνορο.Η μεταμόρφωση της Μεσογείου από πυρήνα ενός πολιτισμού σε περιοχή διαμάχης μεταξύ πολιτισμών, της έδωσε ένα ξεχωριστό χαρακτήρα που καθιστά αδύνατο να την αποδώσουμε ως πολιτιστική περιοχή σε οποιονδήποτε πολιτισμό.
Τη συγκεκριμένη θέση εξέφρασε ο Carroll Quigley.
Πρώτη παρατήρηση
Η θέση ότι από τον κλασικό (ελληνορωμαϊκό) πολιτισμό και την οικουμενική αυτοκρατορία του, τη ρωμαϊκή, αναδύθηκαν όχι μόνο ένας (ο δυτικός) αλλά τέσσερις πολιτισμοί, είναι ιδιαίτερη. Μια ενδεχόμενη σύνδεση μεταξύ Βυζαντινού και Σλαβικού πολιτισμού, την οποία ο μελετητής αρνείται, εξηγεί το σημείο όπου αναγκάζεται να επισημάνει ο ίδιος όταν ορίζει τον Σλαβικό ως ξεχωριστό πολιτισμό παρόλο που «δεν είχε τη Μεσόγειο Θάλασσα ως σύνορο», και οδηγεί σε μια θέση ότι από τον κλασικό πολιτισμό μπορεί να αναδύθηκαν τρεις και όχι τέσσερις νέοι πολιτισμοί.
Δεύτερη παρατήρηση
Εάν ενταχθεί στο πλαίσιο των τεσσάρων πολιτισμών που αναδύονται από τον κλασικό πολιτισμό ο πόλεμος στην Ουκρανία, και η στάση των κρατών της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας ή της «Δύσης» έναντι της Ρωσσίας, τότε αυτός ο πόλεμος αποκτά διάσταση πολιτισμικού πολέμου μεταξύ Δυτικού και Σλαβικού πολιτισμού που αποσκοπεί είτε στην ήττα και την υποταγή του μόνου εναπομείναντος κυρίαρχου, ανεξάρτητου και αυτοδύναμου κράτους του Σλαβικού πολιτισμού είτε στο οριστικό τέλος του Σλαβικού πολιτισμού (Δες και την παρατήρησή μου ότι «Η μεταψυχροπολεμική εποχή στην Ευρώπη υπήρξε η περίοδος των σλαβικών εμφυλίων». Το Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης, Σελ. 68).
Εάν ενταχθεί στο πλαίσιο των τριών πολιτισμών, με τον τρίτο να είναι ο Βυζαντινός-Σλαβικός με τη Μεσόγειο Θάλασσα ως σύνορο, φανερώνει την άλωση του συγκεκριμένου πολιτισμού από τον Δυτικό, τον προσηλυτισμό και την ενσωμάτωση ή ακόμα και την αφομοίωση μεγάλου μέρους του Βυζαντινού-Σλαβικού στον Δυτικό πολιτισμό.
Επίσης μπορεί να ερμηνεύσει μια συνθήκη ισορροπίας δυνάμεων μεταξύ Βυζαντινού-Σλαβικού, Ισλαμικού και Δυτικού πολιτισμού.
Τρίτη παρατήρηση
Σε κάθε περίπτωση, η θέση που εκφράζει ο Quigley δεν αποδέχεται σχέση αποκλειστικότητας μεταξύ κλασικού και δυτικού πολιτισμού. Η δε «συνέχεια» απορρίπτεται διότι αναφέρεται σε νέους πολιτισμούς, πόσο μάλλον η αποκλειστική «συνέχεια» μόνο μεταξύ κλασικού (ελληνορωμαϊκού) και δυτικού πολιτισμού.
Τέταρτη παρατήρηση
Από την προσέγγιση του Quigley μπορεί να προκύψει μια εξαιρετική κεντρικότητα του Βυζαντινού πολιτισμού (ως ξεχωριστού πολιτισμού όπως τον ορίζει ο ίδιος), καθώς είναι ο μ ό ν ο ς που έχει ά μ ε σ η σχέση, τόσο ιστορική όσο και γεωγραφική, όχι απλώς με τον κλασικό (ελληνορωμαϊκό) πολιτισμό αλλά και με τους υπόλοιπους τρεις πολιτισμούς: τον Δυτικό, τον Ισλαμικό και τον Σλαβικό πολιτισμό. Δηλαδή, στο συγκεκριμένο πλαίσιο, ο Βυζαντινός πολιτισμός είναι ο συνδετικός πολιτισμικός κρίκος μεταξύ όλων των πολιτισμών, πριν και μετά από αυτόν.
Πέμπτη παρατήρηση
Με βάση τη θέση του Quigley περί τεσσάρων νέων πολιτισμών (Βυζαντινός, Ισλαμικός, Σλαβικός, Δυτικός) που αναδύονται από τα ερείπια της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, της παγκόσμιας/οικουμενικής αυτοκρατορίας του κλασικού πολιτισμού, το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, με την ΕΣΣΔ στον πυρήνα του, μπορεί να θεωρηθεί ως η παγκόσμια/οικουμενική αυτοκρατορική φάση του Σλαβικού πολιτισμού καθώς περιελάμβανε, μεταξύ άλλων, όλα τα έθνη και τα κράτη των Σλάβων (τους Ανατολικούς Σλάβους στον πυρήνα, στην αυτοκρατορία: ΕΣΣΔ, και τους Δυτικούς Σλάβους στην περιφέρεια: εκτός ΕΣΣΔ αλλά εντός Συμφώνου Βαρσοβίας), πλην των Νότιων Σλάβων και της πρώην Γιουγκοσλαβίας.
Στο ίδιο πλαίσιο, η Βορειοατλαντική Συμμαχία (ΝΑΤΟ), ιδίως κατά τη διάρκεια της μεταψυχροπολεμικής περιόδου, της μονοπολικής στιγμής κυριαρχίας των ΗΠΑ και της φιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, μπορεί να θεωρηθεί ως η αυτοκρατορική οικουμενική φάση του δυτικού πολιτισμού, με τον Α΄ ΠΠ (1914-1918) και τον Β΄ ΠΠ (1939-1945) στην Ευρώπη να αποτελούν το ιστορικό ανάλογο των Μακεδονικών (214-148 π.Χ.) και των Καρχηδονιακών (264-146 π.Χ.) πολέμων στη Μεσόγειο (IV-V), πριν από την ανάδυση της παγκόσμιας/οικουμενικής αυτοκρατορίας του κλασικού πολιτισμού: της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
Με βάση την παρούσα πέμπτη και την δεύτερη παρατήρηση, ο πόλεμος της Ουκρανίας ως πολιτισμικός πόλεμος μεταξύ Δυτικού και Σλαβικού πολιτισμού που αποσκοπεί είτε στην ήττα και την υποταγή του μόνου εναπομείναντος κυρίαρχου, ανεξάρτητου και αυτοδύναμου κράτους του Σλαβικού πολιτισμού είτε στο οριστικό τέλος του Σλαβικού πολιτισμού, λαμβάνει χώρα μετά από την υποχώρηση, αποθεσμοποίηση και πολυδιάσπαση του Σλαβικού πολιτισμού με τη διάλυση της ΕΣΣΔ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας, και την επέκταση του Δυτικού πολιτισμού μέσω της διεύρυνσης της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας (ΝΑΤΟ) και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) στα εδάφη της πρώην Σοβιετικής σφαίρας και αυτής του πρώην Συμφώνου της Βαρσοβίας, δηλαδή με το τέλος της παγκόσμιας/οικουμενικής αυτοκρατορικής φάσης του Σλαβικού πολιτισμού, την οποία ακολούθησαν οι Σλαβικοί εμφύλιοι πόλεμοι της μεταψυχροπολεμικής εποχής (Το Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης, Σελ. 68), οι οποίοι συνεχίζονται, υποδαυλιζόμενοι, μέχρι και την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές.
Έκτη Παρατήρηση
Ο Ψυχρός Πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ και ΕΣΣΔ μπορεί να γίνει αντιληπτός ως το ιστορικό ανάλογο της πρώτης φάσης των πολέμων μεταξύ της Ρωμαϊκής Ρεπούμπλικας (και μετέπειτα Αυτοκρατορίας) και της Παρθικής Αυτοκρατορίας από το 54 π.Χ μέχρι το 27 π.Χ. Έχει ενδιαφέρον ότι ο επόμενος πόλεμος, που διήρκεσε από το 58 μ.Χ μέχρι το 63 μ.Χ, είχε ως επίδικο την Αρμενία και ότι αργότερα, από το 66 μ.Χ μέχρι το 135 μ.Χ, είχαμε ευρείας κλίμακας εβραϊκές εξεγέρσεις εναντίον του λατινόγλωσσου ρωμαϊκού κράτους με αποτέλεσμα ο ιουδαϊκός λαός να χάσει το Ναό του Σολομώντα, την Ιερουσαλήμ, και να εκδιωχθεί από την Ιουδαία, εξέλιξη που σήμανε το ουσιαστικό τέλος της ιουδαϊκής ανεξαρτησίας και την αρχή της ιουδαϊκής διασποράς.
Αυτή η παρατήρηση μας οδηγεί στο ζήτημα που αφορά τις ομοιότητες και τις επαναλήψεις στην ανθρώπινη ιστορία και στους παράγοντες που συμβάλουν σε αυτές τις ομοιότητες και τις επαναλήψεις (Το Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης, Σελ. 257-261 και Σελ. 231-261)
Οι τωρινοί Αμερικανοί Ευαγγελικοί και Χριστιανοί Σιωνιστές είναι φανερό ότι θεωρούν ως ιδεολογικούς τους προγόνους τους Ιουδαίους και όχι τους Ρωμαίους. Η αντίληψη ή το ιδεολόγημα περί «Αθήνας, Ρώμης, Ιερουσαλήμ», που διαμορφώνεται τον 19ο αιώνα, αποτελεί κενό γράμμα για την προσέγγιση του Carroll Quigley (αλλά και του Oswald Spengler) καθώς καμία από αυτές τις πόλεις δεν αποτελεί αποκλειστικό ιστορικό και συμβολικό μέρος του δυτικού πολιτισμού παρά διαφορετικών πολιτισμών: η Αθήνα και η Ρώμη του κλασικού πολιτισμού, η Ιερουσαλήμ των πολιτισμών της Αρχαίας Εγγύς Ανατολής (Ancient Near East), του Βυζαντινού, του Δυτικού και του Ισλαμικού πολιτισμού (Για τον Spengler καμία από αυτές τις τρεις πόλεις, η Αθήνα, η Ρώμη και η Ιερουσαλήμ, δεν αποτελεί έμμεσα ή άμεσα ιστορικό και συμβολικό μέρος του Φαουστιανού/Φαουστικού πολιτισμού).
Πρώτη προειδοποίηση: η συμβολική ανατίμηση της Ιερουσαλήμ, μέσω του Ευαγγελικού Χριστιανισμού, του Προτεσταντικού Σιωνισμού και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, έρχεται σε μια περίοδο κρίσης της φιλελεύθερης δημοκρατίας (III-IV) και οδηγεί σε συμβολική υποβάθμιση της Αθήνας, πιο συγκεκριμένα, σε υποβάθμιση της δημοκρατικής Αθήνας και σε όλα όσα αυτή συμβολίζει.
Αυτή η μετατόπιση, μετακίνηση και αλλαγή συνοδεύεται από την άνοδο και την επιστροφή ενός εθνοθρησκευτικού ορισμού των Ηνωμένων Πολιτειών, που βασίζεται στον Λευκό Αγγλοσαξονικό Προτεσταντισμό, και την υποχώρηση ενός ιδεαλιστικού ορισμού των Ηνωμένων Πολιτειών, που βασίζεται στις αρχές της Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας, καθώς και στην ένταση που αναπτύσσεται μεταξύ των δύο: των ΗΠΑ που έχουν ως σύμβολο και μύθο την Ιερουσαλήμ και των ΗΠΑ που έχουν ως σύμβολο και μύθο την Αθήνα (Για τη λειτουργία του Μύθου διαβάστε συμπληρωματικά το μέρος IV του κειμένου Πολιτισμικά: Ελλάδα και «Δύση» | Ζητήματα ιδεολογίας, ιστοριογραφίας και ερμηνευτικής).
Επιπλέον, στο πλαίσιο της αντίληψης ή του ιδεολογήματος του 19ου αιώνα περί «Αθήνας, Ρώμης, Ιερουσαλήμ», η Ρώμη, σε αντίθεση με την Αθήνα, δεν έχει ανάγκη, διότι η Κωνσταντινούπολη, δηλαδή η Νέα Ρώμη, μαζί με τη Μόσχα, την υποτιθέμενη Τρίτη Ρώμη, αποτελούν τις πολυπληθέστερες πόλεις της Ευρώπης στον 21ο αιώνα.
Όπως έχω σημειώσει στο βιβλίο μου, «η γέννηση της Ελλάδας ως κράτους έγινε την εποχή που το Λονδίνο και το Παρίσι ήταν οι δύο πολυπληθέστερες πόλεις της Ευρώπης. Σήμερα ζούμε σε μια εποχή που στη θέση τους βρίσκονται η Κωνσταντινούπολη και η Μόσχα» (Το Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης, Σελ. 279).
Δεύτερη προειδοποίηση: Συμβολικά, η Ρώμη και η Ιερουσαλήμ αναβαθμίζονται. Η Ρώμη αναβαθμίζεται από Ρωσσία και Τουρκία, εκπροσώπους του Σλαβικού και του Ισλαμικού πολιτισμού, κατά Quigley, η Ιερουσαλήμ από τις ΗΠΑ, εκπρόσωπο του δυτικού πολιτισμού, την ίδια στιγμή που η Αθήνα υποβαθμίζεται.
Αυτά παθαίνεις όταν επιλέγεις να είσαι αντικείμενο της ιστορίας των άλλων και όχι υποκείμενο της δικής σου ιστορίας.
Έβδομη παρατήρηση
Στην περίπτωση του Βυζαντινού πολιτισμού, ο Quigley κάνει κάτι περίεργο: ταυτίζει την αυτοκρατορία με τον πολιτισμό ενώ πάντοτε οι πολιτισμοί έχουν μεγαλύτερη χρονική διάρκεια από τις αυτοκρατορίες, με τις τελευταίες να αποτελούν, δυνητικά, τις παγκόσμιες/οικουμενικές φάσεις των πολιτισμών. Αυτό είναι ένα τυφλό σημείο στην προσέγγισή του και μπορεί να συμβαίνει για διάφορους λόγους.
Πρώτον, συμβάλλει σε μια τέτοια ταύτιση η διάρκεια της Βυζαντινής, κατά τους δυτικούς, Αυτοκρατορίας, καθώς αυτή ήταν αν όχι η μακροβιότερη τουλάχιστον μία από τις μακροβιότερες αυτοκρατορίες στην ανθρώπινη ιστορία, που διήρκεσε, με ασυνέχειες, περίπου 1100 χρόνια.
Δεύτερον, επειδή ο Quigley γράφει κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, όπου κυριαρχεί η ενότητα σχεδόν όλων των Σλάβων (πλην Νότιων) υπό το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, δίνει αυτοδύναμη υπόσταση στον Σλαβικό πολιτισμό, διαχωρίζοντάς τον από τον Βυζαντινό, παρόλο που ο ίδιος τονίζει ότι «ο Σλαβικός πολιτισμός» είναι ο μόνος ―σε αντίθεση με όλους τους άλλους, τον κλασικό ελληνορωμαϊκό πολιτισμό και τους μετακλασικούς πολιτισμούς: τον Βυζαντινό, τον Ισλαμικό και τον Δυτικό―, «που δεν είχε τη Μεσόγειο Θάλασσα ως σύνορο». Αυτό είναι ένα δεύτερο τυφλό σημείο του Quigley, που όμως ερμηνεύεται εύκολα καθώς η ενότητα Βυζαντινού-Σλαβικού πολιτισμού την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου είναι κίνδυνος-θάνατος για τον Δυτικό πολιτισμό.
Άλλωστε, ο παλιός κεντρικός και πλέον εθνοκρατικός πυρήνας της Βυζαντινής, κατά Quigley, αυτοκρατορίας, αποτελείται πλέον από δύο ΝΑΤΟϊκά κράτη: την Ελλάδα και την Τουρκία, που λειτουργούν συμπληρωματικά το ένα με το άλλο ως φράγμα και εμπόδιο της καθόδου της Ρωσσίας προς τη Μεσόγειο Θάλασσα. Τούτο, μάλιστα, ισχύει πολύ πριν από την ίδρυση του ΝΑΤΟ και αποτελεί όχι μόνο στρατηγικό δόγμα της Δύσης αλλά και προϋπόθεση της ίδιας της ιστορικής σύλληψης της «ανεξάρτητης» Ελλάδας (προφανώς από τους δυτικούς): «Διότι η ιστορική σύλληψη ήταν ότι η Ελλάδα πρέπει να αναγνωρισθεί ως ανεξάρτητο κράτος μέλος, το 1827, για να συνεργαστεί με την οθωμανική αυτοκρατορία, ώστε να περιορίζεται η κάθοδος της ρωσικής αυτοκρατορίας στη Μεσόγειο, αυτή ήταν η λογική.»
Στο πλαίσιο αυτής της δυτικής ιστορικής σύλληψης, η Ελλάδα αποτελεί καταστατικά και ιδρυτικά ένα κράτος που έχει ως σκοπό και λόγο ύπαρξης την ανάσχεση της Ρωσσίας και τη συνεργασία με την Τουρκία.
Με διαφορετικά λόγια, σε επίπεδο πόλεων-συμβόλων, ο λόγος ύπαρξης της Αθήνας είναι η αντίθεση αν όχι η εναντίωση προς τη Μόσχα/Τρίτη Ρώμη ως συμπλήρωμα της Κωνσταντινούπολης/Νέας Ρώμης.
Αυτός είναι ο λόγος, από δυτική σκοπιά, που δεν μπορεί να έχει ο Έλληνας την Κωνσταντινούπολη, αλλά μπορεί να έχει ο Τούρκος την Κωνσταντινούπολη ως Ιστανμπούλ: καθώς, αν το θέσουμε εθνοκεντρικά, στα χέρια της ελληνικής χριστιανικής ρωμαϊκότητας η Κωνσταντινούπολη/Νέα Ρώμη εμπεριέχει, εν σπέρματι, τη δυνατότητα σύγκλισης με τη Μόσχα/Τρίτη Ρώμη ή, αν το θέσουμε υπερθενικά και μη εθνοκεντρικά, επειδή τα τέσσερα πρεσβυγενή πατριαρχεία της Κωνσταντινουπόλεως (Οικουμενικό), της Αλεξανδρείας, της Αντιοχείας και των Ιεροσολύμων, δυνητικά, εμπεριέχουν το σπέρμα της σύγκλισης με τα νεοπαγή πατριαρχεία της Μόσχας, του Βελιγραδίου, του Βουκουρεστίου, της Σόφιας και της Τιφλίδας, δηλαδή, για να το θέσουμε με γεωπολιτικούς και στρατηγικούς και όχι με θρησκευτικούς ή πολιτισμικούς όρους, την ένωση του Εύξεινου Πόντου (Νεοπαγή) με την Ανατολική Μεσόγειο (Πρεσβυγενή) μέσω των Στενών (Οικουμενικό).
Η Αθήνα αποτελεί δικλείδα ασφαλείας για το Αιγαίο σε περίπτωση που η Ιστανμπούλ μετατραπεί ξανά σε Κωνσταντινούπολη ―Κωνστανιιέ την έλεγαν και οι σουλτάνοι και τη λένε ακόμη οι Άραβες: η al-Qusṭanṭīnīyah του Κορανίου (ةينيطنطسقلا) (Το Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης, Σελ. 278-282)― και συγκλίνουν η Μόσχα με την Κωνσταντινούπολη, η Τρίτη με τη Νέα Ρώμη, ο Εύξεινος με τα Στενά. Με ανάλογο τρόπο η Ιστανμπουλ αποτελεί δικλείδα ασφαλείας για τα Στενά σε περίπτωση που συγκλίνουν η Αθήνα με τη Μόσχα.
Ωστόσο, η σχέση δεν είναι συμμετρική γιατί τα Στενά μπορούν να συγκλίνουν με τον Εύξεινο δίχως το Αιγαίο ενώ το Αιγαίο δεν μπορεί να συγκλίνει με τον Εύξεινο παρά μόνο μέσω των Στενών. Αυτός είναι μόνο ένας από τους πολλούς λόγους της ανωτερότητας και της μεγαλύτερης στρατηγικής σημασίας και βαρύτητας των Στενών. Όλη η ιστορία από τους Ατρείδες μέχρι τους Παλαιολόγους συμπυκνώνεται στα Στενά (IV).
Ο λόγος που υπάρχει μια ΝΑΤΟϊκή Ορθοδοξία είναι η αποξένωση όλων των προηγούμενων πατριαρχείων από το πατριαρχείο της Μόσχας και η απομόνωση του πατριαρχείου της Μόσχας απ' όλα τα προηγούμενα πατριαρχεία, με τον απώτερο στόχο να μην είναι, ασφαλώς, θρησκευτικός ή δογματικός, αλλά στρατηγικός: η πολυδιάσπαση της περιοχής Εύξεινου-Στενών-Μεσόγειος και ο έλεγχός της από εξωτερικούς γεωγραφικά, ιστορικά και πολιτισμικά ως προς την περιοχή δρώντες (Ηνωμένες Πολιτείες, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία).
Επιπλέον, αποφεύγεται ο κίνδυνος ή η απειλή μια πιθανής αλλαγής στην ισορροπία δυνάμεων μεταξύ Σλαβικού, Ισλαμικού και Δυτικού πολιτισμού, διότι, η Ορθοδοξία και το Ισλάμ μπορούν, δυνητικά, να καταστήσουν απάτητες την Ανατολική Μεσόγειο, τον Εύξεινο Πόντο και τη Μέση Ανατολή για τον Δυτικό πολιτισμό. Όμως αυτό είναι, ασφαλώς, ανεπίτρεπτο διότι, όπως έχω σημειώσει στο βιβλίο: η Δυτική Ευρώπη, για όσο θα υπάρχει ο κόσμος όπως τον ξέρουμε, πάντα θα εξαρτάται για την επιβίωσή της από τη Μεσόγειο (και δευτερευόντως από τον έλεγχο της Βαλτικής). Άλλωστε, αυτή είναι η ιστορική ουσία των Σταυροφοριών (συμπεριλαμβανομένων των βόρειων) (Το Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης, Σελ. 33, 244, 281).
Όποιος νομίζει ότι η στρατηγική και η γεωπολιτική δεν έχουν πνευματικές προϋποθέσεις (εκτός του ότι έχει προσηλυτιστεί στον δυτικό πολιτισμό) απλά παπαγαλίζει όσα έγραψαν Άγγλοι, Αμερικανοί, Γερμανοί και Σουηδοί «γεωπολιτικοί» δίχως να καταλαβαίνει τη σύνδεση της ιστορίας και της πολιτικής με τη γεωγραφία, γενικά, και την πολιτική σύνδεση των ιστορικών νοημάτων με τα γεωφυσικά δεδομένα, ειδικότερα (Το Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης, Σελ. 95, 117).
Το δόγμα ασφάλειας της Δύσης, δηλαδή η Ρωσσία ως κίνδυνος και απειλή, υπάρχει προτού ακόμα η Δύση μετατραπεί από ευρωπαϊκή σε διατλαντική και ευρωαμερικανική, δηλαδή πριν πατήσουν πόδι οι Αμερικανοί στην Ευρώπη το 1917, και πριν ακόμη από τον Κριμαϊκό Πόλεμο (1853-1856), ήδη από την ιστορική σύλληψη της Ελλάδας από τους δυτικούς ως συμπλήρωμα της παρακμάζουσας οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Ας το επαναλάβουμε. Αυτά παθαίνεις όταν επιλέγεις να είσαι αντικείμενο της ιστορίας των άλλων και όχι υποκείμενο της δικής σου ιστορίας.
Τελευταία παρατήρηση
Όπως είναι ευρέως γνωστό, ουδέποτε υπήρξε Βυζαντινή αυτοκρατορία: Ρωμαίων ηγεμονία, βασιλεία ή πολιτεία (επίσης Ρωμανία), ήταν το όνομα της ονομαζόμενης από τους δυτικούς Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Ρωμαίους ονόμαζαν τους εαυτούς τους οι κάτοικοι του κράτους, και ως Ρωμαίοι που μιλούσαν ελληνικά και πίστευαν στον Χριστό αυτοκατανοούνταν οι άνθρωποι (το όνομα Έλληνας είναι εθνικός και θρησκευτικός προσδιορισμός, αναλόγως την περίοδο, ενώ το όνομα Ρωμαίος είναι πολιτικός προσδιορισμός). Ως γνωστόν, ο νεολογισμός «βυζαντινός» έρχεται μόνο μετά από την πτώση της Κωνσταντινούπολης και σχεδόν έναν αιώνα μετά από το τέλος της ηγεμονίας των Ρωμαίων και πρωτοδιατυπώνεται, καθιερώνεται και προωθείται από ανθρώπους που ανήκουν στον δυτικό πολιτισμό, κατά Quigley, ο οποίος είναι μόνος πολιτισμός που ενστερνίζεται και προωθεί τον συγκεκριμένο όρο. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι άλλοι δύο πολιτισμοί που είχαν άμεση ιστορική και γεωγραφική σχέση με τη Βυζαντινή, κατά τους δυτικούς, αυτοκρατορία, ο Σλαβικός και ο Ισλαμικός πολιτισμός, δεν ενστερνίζονται τον όρο «βυζαντινός», ούτε κάνουν χρήση του, και συνεχίζουν να μιλούν για Ρωμαίους (μέχρι τουλάχιστον τα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα, όταν και σε αυτούς η μεταβολή στην ονομασία θα έρθει μέσω των δυτικών).
Αν απορριφθεί η έννοια του Βυζαντινού πολιτισμού ως ανεξάρτητου και διαφορετικού πολιτισμού, όπως τον ορίζει ο Quigley, τότε η εξαιρετική και μοναδική κεντρικότητα του Βυζαντινού πολιτισμού (Τέταρτη Παρατήρηση) μεταφέρεται στη Βυζαντινή αυτοκρατορία, που υπήρξε η μ ό ν η αυτοκρατορία που είχε ά μ ε σ η σχέση, τόσο ιστορική όσο και γεωγραφική, όχι απλώς με τον κλασικό (ελληνορωμαϊκό) πολιτισμό αλλά και με τον Σλαβικό, τον Ισλαμικό και τον Δυτικό πολιτισμό. Δηλαδή, στο συγκεκριμένο πλαίσιο, η Βυζαντινή αυτοκρατορία ή, για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, η Ρωμαίων ηγεμονία που μιλούσε, στοχαζόταν και θεωρούσε τα πράγματα ελληνικά πιστεύοντας στον Χριστό, ήταν ο συνδετικός αυτοκρατορικός κρίκος μεταξύ όλων των πολιτισμών, πριν και μετά από αυτήν, αποτελώντας μοναδικό παράδειγμα στην ανθρώπινη ιστορία.
Τέλος, η κατά δυτικόν κόσμον «Βυζαντινή αυτοκρατορία» υπήρξε η μ ό ν η αυτοκρατορία που είχε ά μ ε σ η και α π ο κ λ ε ι σ τ ι κ ή σχέση με την παγκόσμια/οικουμενική φάση του κλασικού (ελληνορωμαϊκού) πολιτισμού, αποτελώντας οργανική του συνέχεια, μετά από την κρίση του 3ου αιώνα: 235–284 μ.Χ., τη σταδιακή αποσύνθεση και στη συνέχεια την τελική πτώση: 395–476 μ.Χ. (II) και κατάρρευση του δυτικού τμήματός της παγκόσμιας/οικουμενικής αυτοκρατορίας του κλασικού ελληνορωμαϊκού πολιτισμού.
Δημήτρης Β. Πεπόνης
.~`~.
Το βιβλίο μου κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Τόπος με τίτλο:
Το Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης
Από την Ουκρανία και την Πανδημία στη Νέα Πλανητική Τάξη
Δημήτρης Β. Πεπόνης
Μπορείτε να προμηθευτείτε και να παραγγείλετε Το Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης (Τόπος) σε όλα τα βιβλιοπωλεία πανελλαδικά. Ενδεικτικοί σύνδεσμοι με το βιβλίο: Πολιτεία, Ιανός, Πρωτοπορία, Public κ.λπ.
~
Επικοινωνία: cosmoidioglossia@gmail.com
Αν θεωρείτε πως ο χρόνος που αφιερώνεται και οι ιδέες που εκφράζονται έχουν αξία, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το κουμπί Donate προκειμένου να συμβάλλετε στην απρόσκοπτη συνέχιση του εγχειρήματος της Κοσμοϊδιογλωσσίας. Ευχαριστώ.
7533 ε.Κ. (A.M.) | 4722 黄帝历 | 21 | 7 | 2025 μ.Χ. | 1446 سنة هجرية (A.H.) | 6 μ.Κ. (VI A.Q.)
