7533 ε.Κ. (A.M.) | 4722 黄帝历 | 26 | 5 | 2025 μ.Χ. | 1446 سنة هجرية (A.H.) | 6 μ.Κ. (VI A.Q.)
Ο Ίλον Μασκ έκανε το λάθος να πιστεύει ότι το κράτος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής προσομοιάζει στις εταιρείες του.
Μόνο που η Tesla και η SpaceX υπάρχουν εδώ και 22 και 23 χρόνια αντίστοιχα, από το 2002-3, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής υπάρχουν από το 1776, εδώ και 249 χρόνια. Η Tesla απασχολεί 140.000 υπαλλήλους, η SpaceX 13.000, το X λιγότερους από 3.000 και η Neuralink 300 (αλήθεια, πόσοι από αυτούς θα πέθαιναν για την ίδρυση ή για τη διατήρηση της εταιρείας τους;..) ενώ οι ΗΠΑ έχουν 340.000.000 πληθυσμό.
Παραφράζοντας έναν μεγάλο της ρεαλιστικής σχολής των διεθνών σχέσεων, ο οποίος παρόλο που ήταν Αμερικανός και είχε περιορισμούς στην προσέγγισή του δεν υπέπεσε στις πλάνες (αντιλήψεις που συνήθως διατυπώνονται και προωθούνται από ανθρώπους τους οποίους χαρακτηρίζουν λέξεις όπως «Βρετανική αυτοκρατορία», «ΗΠΑ», «φιλελευθερισμός» και «οικονομισμός») παραλληλισμού ή ταύτισης των εταιρειών με τα κράτη:
Ποιος είναι πιθανότερο να υπάρχει μετά από 100 χρόνια, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γαλλία, η Αίγυπτος και η Ταϊλάνδη ή η Tesla; Εγώ θα στοιχημάτιζα στα κράτη. [Σημ.]
Οι άνθρωποι που έχουν τέτοιες αντιλήψεις ―οι οποίες προωθούνται συνεχώς μέσω της μαζικής κουλτούρας και του κινηματογράφου― περί παραλληλισμού ή ταύτισης εταιρειών και κρατών και υποκατάστασης των τελευταίων από τις πρώτες ας μας συνοδεύσουν στην παρακάτω συλλογιστική:
Ο Νόμος ή η Σχέση: Όσο μεγαλύτερο είναι το μέγεθος τόσο μικρότερος θα είναι ο αριθμός των ειδών αυτού του μεγέθους στο γένος ή την οικογένεια στην οποία ανήκουν αυτά τα είδη.
Το Παράδειγμα: Υπάρχουν λιγότερα είδη ελεφάντων απ’ ό,τι ελαφιών, λιγότερα είδη ελαφιών απ’ ό,τι ποντικιών, λιγότερα είδη ποντικιών απ’ ό,τι μυρμηγκιών και λιγότερα είδη μυρμηγκιών απ’ ό,τι εντόμων.
Το Συμπέρασμα: Υπάρχει αντίστροφη σχέση σε διάφορους τομείς της φύσης μεταξύ μεγέθους και αφθονίας.
Το Ερώτημα: Βρίσκουμε μια τέτοια σχέση να εκδηλώνεται στις ανθρώπινες κοινωνίες;
Η Απάντηση: Ναι. Η σχέση ισχύει, για παράδειγμα, μεταξύ του μεγέθους των αυτόνομων πολιτικών μονάδων και της συχνότητας εμφάνισής τους (Robert L. Carneiro. Οι υπόλοιποι ας διαβάσουν ―τον σπουδαίο κατά τα άλλα― Weber για να μας πουν ότι οι Αιγύπτιοι δεν είχαν κράτος και ότι οι Κινέζοι δεν εφηύραν τη γραφειοκρατία, αναπαράγοντας ―ρασιοναλιστικά και νομικίστικα― ευρωκεντρικά δόγματα).
Το Παράδειγμα: Παλαιότερα υπήρχαν περισσότερα αυτόνομα χωριά απ’ ό,τι φυλαρχίες (chiefdoms), περισσότερες φυλαρχίες απ’ ό,τι κράτη και περισσότερα κράτη απ’ ό,τι αυτοκρατορίες.
Σκεφτείτε πόσες εταιρείες υπάρχουν σήμερα (η τελευταία εκτίμηση ήταν 359.000.000) και πόσα κράτη (193 επίσημα μέλη του ΟΗΕ, 2 κράτη-παρατηρητές και ορισμένες ακόμα υποτιθέμενες κρατικές οντότητες για τελικό σύνολο 206). Τι σημαίνει αυτό; Ότι έχουμε από τη μια μεριά εκατοντάδες εκατομμύρια (εταιρείες) και από την άλλη μόλις περίπου διακόσια (κράτη); Σημαίνει ότι έχουμε να κάνουμε με διαφορετικά πράγματα (είδος, γένος, οικογένεια, τάξη κ.λπ. Επίσης, γνωρίζουμε από τον Αριστοτέλη ότι τα σπουδαιότερα όπλα για να αντιληφθείς μια απάτη ―και κατά συνέπεια να την αποφύγεις ή να την καταπολεμήσεις― είναι, πρώτον, να αναγνωρίζεις τις διαφορές ανάμεσα στα πράγματα και, δεύτερον, να ορίζεις και άρα να γνωρίζεις τι είναι ίδιο με κάτι άλλο).
Η συντριπτική πλειοψηφία των εταιρειών έχουν σχετικά μικρή διάρκεια ζωής και μεγάλη συχνότητα εμφάνισης και εξαφάνισης. Οι λίγες μεγάλες ιστορικές εταιρείες που έχουν μακρά διάρκεια ζωής και μικρή ή σπάνια συχνότητα εμφάνισης δεν είναι απαραίτητο ότι βρίσκονται πάντοτε στην πρωτοπορία της καινοτομίας και στην αιχμή της τεχνολογικής εξέλιξης μετά από τόσα χρόνια ύπαρξης: η Neuralink του Μασκ ιδρύθηκε το 2016 και η Amazon του Μπέζος το 1994, ενώ η DeKuyper που παράγει και εμπορεύεται οινοπνευματώδη υπάρχει από το 1695, η Merck KGaA, μια από τις μεγαλύτερες φαρμακευτικές (μεταξύ άλλων) του πλανήτη, από το 1668, ο εκδοτικός οίκος της Οξφόρδης υπάρχει από το 1534 και η Grazia Deruta, οικογενειακή επιχείρηση που παράγει κεραμικά, από το 1500.
Όχι δεν είναι φυλαρχία (chiefdom), απλά μοιάζει με φυλαρχία. Μπορούμε να δούμε πολλές εταιρείες σαν το ανάλογο των φυλαρχιών στην εποχή μας (δεν το εννοώ υποτιμητικά): μη βιολογικές/συγγενικές οικονομικές/επιχειρηματικές διευρυμένες φυλαρχίες, παρόλο που ακόμη και σήμερα υπάρχουν οικογενειακές εταιρείες όπως η Grazia Deruta (αλλά και η οικογένεια Merck, μια από τις πλουσιότερες του πλανήτη, ελέγχει το 70% των μετοχών της εταιρείας). Μπορείτε επίσης να σκεφτείτε πόσοι ιδιοκτήτες, πρόεδροι και διευθυντές εταιρειών λειτουργούν ως φύλαρχοι: από την πραγματικότητα αθλητικών ομάδων και φαρμακοβιομηχανιών μέχρι τη φαντασία τηλεοπτικών σειρών όπως το Succession και το Yellowstone. Μόνο που πλέον ο φύλαρχος δεν είναι απαραίτητα μόνο αρσενικός.
Το πολύ-πολύ θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι υπάρχουν εταιρείες που προσπαθούν να μετεξελιχθούν (από το ανάλογο των φυλαρχιών) στο ανάλογο των κρατών ― όχι όμως σε κράτη καθ' εαυτά.
Τέλος, η Sumitomo Group (που κρατάει από τα παλιά ιαπωνικά zaibatsu, για όποιον γνωρίζει την εμμονή των Αμερικανών με την καταστροφή τους) υπάρχει από το 1615 και βασίζεται σε αφορισμούς του βουδιστή μοναχού Masatomo Sumitomo, ο οποίος πουλούσε βιβλία (Oxford University Press) και φάρμακα (Merck KGaA). Στην περιγραφή της φιλοσοφίας και των αρχών της Sumitomo Group διαβάζουμε, μεταξύ άλλων:
The business posture advocated in these teachings of according prime importance to integrity and avoiding pursuit of immoral business is the essence of Sumitomo's Business Philosophy... The Sumitomo philosophy can be summed up in a tenet repeated by successive heads of the company: “We should plan our business on a long-term basis so as to benefit the country.”
Εταιρείες όπως η DeKuyper, ο όμιλος Merck Group, η Sumitomo Group, ο Oxford University Press και η Grazia Deruta, από την άποψη της μακράς διάρκειας ζωής και της μικρής ή σπάνιας συχνότητας εμφάνισης, είναι οι ελέφαντες των εταιρειών (οι λεγόμενες “start up” είναι τα ποντίκια ή μάλλον τα μυρμήγκια ή τα έντομα), αλλά παρόλα αυτά ούτε υπήρξαν ποτέ, ούτε είναι τώρα, ούτε πρόκειται να γίνουν κράτη, γιατί όπως επισήμανα έχουμε να κάνουμε με πράγματα διαφορετικής τάξης, μεγέθους, είδους ή γένους: Η Κίνα είναι ο ελέφαντας των κρατών (ή και των πολιτισμών, αν θέλετε).
Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής δεν είναι εταιρεία, κύριε Μασκ.
Δημήτρης Β. Πεπόνης
[Σημ.] O αείμνηστος Kenneth Waltz στο κλασικό του έργο Theory of International Politics που κυκλοφόρησε το 1979 είχε γράψει: «Ποιος είναι πιθανότερο να υπάρχει μετά από 100 χρόνια, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γαλλία, η Αίγυπτος, η Ταϊλάνδη και η Ουγκάντα ή η Ford, η IBM, η Shell, η Unilever και η Massey-Ferguson; Εγώ θα στοιχημάτιζα στα κράτη, ίσως ακόμη και στην Ουγκάντα.»
.~`~.
Το βιβλίο μου κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Τόπος με τίτλο:
Το Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης
Από την Ουκρανία και την Πανδημία στη Νέα Πλανητική Τάξη
Δημήτρης Β. Πεπόνης
Μπορείτε να προμηθευτείτε και να παραγγείλετε Το Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης (Τόπος) σε όλα τα βιβλιοπωλεία πανελλαδικά. Ενδεικτικοί σύνδεσμοι με το βιβλίο: Πολιτεία, Ιανός, Πρωτοπορία, Public κ.λπ.
~
Επικοινωνία: cosmoidioglossia@gmail.com
Αν θεωρείτε πως ο χρόνος που αφιερώνεται και οι ιδέες που εκφράζονται έχουν αξία, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το κουμπί Donate προκειμένου να συμβάλλετε στην απρόσκοπτη συνέχιση του εγχειρήματος της Κοσμοϊδιογλωσσίας. Ευχαριστώ.
7533 ε.Κ. (A.M.) | 4722 黄帝历 | 26 | 5 | 2025 μ.Χ. | 1446 سنة هجرية (A.H.) | 6 μ.Κ. (VI A.Q.)