111.jpg)
14 | 10 | 5 μ.Κ ~ Year V AQ | 2024
Μουσική Συνοδεία
«Κι αν κάναμε λάθος;» είπε ο Ομπάμα.
«Λάθος για ποιο πράγμα;», ρώτησε ο στενός σύμβουλος και έμπιστος (confidant) του Αμερικανού προέδρου.
O confidant, πριν απ' οτιδήποτε άλλο, είναι ένας άνθρωπος εμπιστοσύνης κάποιου προσώπου που κατέχει θέση εξουσίας. Ο ρόλος του μπορεί να είναι, μεταξύ άλλων, να συζητά, να αποκρίνεται και να διαλέγεται για πάσης φύσεως θέματα, να δοκιμάζει τη λογική των ιδεών και να παρουσιάζει τον αντίλογο ή το αντεπιχείρημα στον λόγο και στις ιδέες του εν λόγω προσώπου εξουσίας, να γράφει τις ομιλίες του για τις δημόσιες εμφανίσεις και παρουσίες του, να γεμίζει τη σιωπή του κενού χρόνου με τα λόγια του και του άδειου χώρου με την παρουσία του. Υπάρχουν άνθρωποι που είναι εξαιρετικοί στο να παράγουν έργο αλλά δεν κάνουν για confidant, επειδή τους χαρακτηρίζει έλλειμμα ακεραιότητας, εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας. Καλό λογογράφο βρίσκεις, ή ακόμα και καλό αναλυτή, άνθρωπο εμπιστοσύνης που να τον χαρακτηρίζει η ακεραιότητα και η αξιοπιστία δεν βρίσκεις.
Ο Ομπάμα, γράφει ο σύμβουλος/έμπιστος του πρώην Αμερικανού προέδρου στο βιβλίο του The World as It Is: A Memoir of the Obama White House, αδυνατούσε να πιστέψει ότι οι εκλογές είχαν χαθεί. Προσπαθούσε να καταλάβει τι είχε συμβεί και να αποδομήσει το αποτέλεσμα των εκλογών, σταθμίζοντας διάφορους παράγοντες:
«Πέντε τοις εκατό ανεργία. Είκοσι εκατομμύρια καλυμμένοι (αναφέρεται στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη). Η βενζίνη στα δύο δολάρια το γαλόνι. Τα είχαμε όλα έτοιμα!»
Αυτός ο τρόπος προσέγγισης, κατανόησης αλλά και αδυναμίας ερμηνείας του εκλογικού αποτελέσματος από τον Ομπάμα, καθώς και ο ευρύτερος προβληματισμός του πρώην Αμερικανού προέδρου που παρουσιάζω στο παρόν κείμενο, μπορεί και πρέπει να λειτουργήσει ως προειδοποίηση ή και ως μάθημα για πάσης φύσεως φιλελεύθερους υλιστές, σοσιαλδημοκράτες και μαρξιστές, σε ό,τι αφορά την κοσμοθεώρηση και την κοσμοαντίληψή τους, τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται και ερμηνεύουν τον άνθρωπο, τον κόσμο και εν γένει τα πράγματα, δίχως αυτό να σημαίνει ότι τα προηγούμενα δεν έχουν σημασία ή ότι όσα ακολουθούν έχουν μεγαλύτερη ή τη μόνη σημασία.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, συνεχίζει ο συγγραφέας, αναφέρθηκε σε ένα άρθρο που είχε διαβάσει στους New York Times το οποίο υποστήριζε ότι οι φιλελεύθεροι είχαν ξεχάσει πόσο σημαντική είναι η ταυτότητα για τους ανθρώπους, ότι είχαμε υιοθετήσει, σημειώνει περιλαμβάνοντας και τον εαυτό του, ένα μήνυμα που δεν ξεχώριζε ιδιαίτερα από το «Imagine» του John Lennon ― διαφημίζοντας και προωθώντας μια κενή ουσιαστικού πολιτικού περιεχομένου, κοσμοπολίτικη παγκοσμιοποίηση που δεν μπορούσε πλέον να αγγίξει τους ανθρώπους. Imagine all the people Sharing all the world.
«Ίσως το παρακάναμε», είπε ο Ομπάμα. «Ίσως οι άνθρωποι θέλουν να επιστρέψουν στη φυλή (tribe) τους».
Ο σύμβουλος του πρώην Αμερικανού προέδρου, ο οποίος κατά την οκταετή θητεία του στο πλευρό του Ομπάμα συνειδητοποίησε πόσο σημαντικό είναι το ερώτημα «Ποιοι είμαστε;», αναφέρει ένα ακόμα περιστατικό που αξίζει προσοχής.
Ένα ζεστό πρωινό, καθώς ο Ομπάμα περιπλανιόταν στον ιερό βράχο της Ακρόπολης, ανάμεσα σε αρχαίους κίονες, σκαλωσιές και αφιερώματα στους παλαιούς θεούς, σε ένα μνημείο για τις απαρχές της δημοκρατίας και στα ερείπια που άφησαν πίσω τους χαμένες αυτοκρατορίες και περασμένες δοξασίες, όπως πολύ όμορφα σημειώνει ο συγγραφέας, ο πρώην σήμερα και νυν τότε Αμερικανός πρόεδρος επανέλαβε ένα απόφθεγμα που είχε μοιραστεί μαζί του τις πρώτες πρωινές ώρες μετά την εκλογή του Τραμπ: «Υπάρχουν περισσότερα αστέρια στον ουρανό», είπε, «από κόκκους άμμου στη γη».
Το βράδυ των εκλογών είχε αναφέρει την ίδια φράση στον σύμβουλό του και αυτός του είχε στείλει ένα απλό σημείωμα σε μια προσπάθεια να του φτιάξει το κέφι: «Η πρόοδος δεν κινείται σε ευθεία γραμμή». Σε ιδιωτικές συζητήσεις που είχε ο Ομπάμα με το προσωπικό του και σε δημόσιες συνεντεύξεις που έδινε επαναλάμβανε σε διάφορες εκδοχές την ιδέα ότι: «Η ιστορία δεν κινείται σε ευθεία γραμμή», έλεγε, «κάνει ζιγκ-ζαγκ».
«Κι αν κάναμε λάθος;», διερωτάται ο confidant του πλέον χαρισματικού Αμερικανού ηγέτη της μεταψυχροπολεμικής εποχής, ο κόσμος της οποίας, όπως παρατήρησε ο ίδιος στο τελευταίο του βιβλίο, ήταν βασικά «μια αντανάκλαση της ταυτότητας της Αμερικής μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, της προτεραιότητάς μας στο χρήμα, στον μιλιταρισμό μετά την 11η Σεπτεμβρίου και στην τεχνολογία».
Παραθέτω από το κείμενο με τίτλο: Με αφορμή τις επερχόμενες εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
Ο συνδυασμός της πίστης στην πρόοδο και της λατρείας της τεχνολογίας καλλιεργεί τον μύθο ότι οι άνθρωποι έχουν αλλάξει ριζικά συγκριτικά με το παρελθόν. Όποιος μελετά τους κλασικούς γνωρίζει ότι η ανθρώπινη συμπεριφορά έχει αλλάξει ελάχιστα στο πέρασμα των αιώνων (Το τέλος της μεγάλης παρέκκλισης, Σελ. 328-336).
Ο confidant είχε δει τον Ομπάμα στα πάνω και στα κάτω του, τον είχε ζήσει και ως άνθρωπο και ως πρόεδρο, σε μεμονωμένες στιγμές, π.χ. «τραγουδώντας το Amazing Grace σε μια μαύρη εκκλησία που είχε γίνει στόχος ενός λευκού ρατσιστή στο Τσάρλεστον», όπως χαρακτηριστικά σημειώνει (Δες και Το τέλος της μεγάλης παρέκκλισης, Σελ. 170-172). Ήταν ένας επιτυχημένος αφροαμερικανός πρόεδρος δύο θητειών και φορέας των προσδοκιών δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο, όπως τονίζει, που όμως επρόκειτο να παραδώσει την εξουσία σε έναν άνθρωπο που εκπροσωπούσε κάθε πολιτική, οικονομική και κοινωνική δύναμη στην οποία η δική του ταυτότητα αντιδρούσε.
Ο Ομπάμα ήταν απογοητευμένος. Είχε την υπόνοια ότι αυτό που εκπροσωπούσε, τουλάχιστον εκείνη τη στιγμή, ήταν μια χαμένη υπόθεση. Μα οι νέοι εδώ (αναφέρεται στο πλαίσιο επίσκεψης στη Λίμα του Περού) το πιάνουν, καταλαβαίνουν αυτό που εκπροσωπείς, του είπε ο σύμβουλος, και συνέχισε: «Είναι πιο ανεκτικοί. Έχουν περισσότερα κοινά με τους νέους στις Ηνωμένες Πολιτείες απ' ό,τι ο Τραμπ. Οι νέοι δεν ψήφισαν τον Τραμπ, όπως οι νέοι στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν ψήφισαν το Brexit». Ο Ομπάμα δεν σήκωσε το βλέμμα του.
«Δεν ξέρω», είπε. «Μερικές φορές αναρωτιέμαι αν ήρθα δέκα ή είκοσι χρόνια νωρίτερα» (απ' όταν έπρεπε). Η σιωπή παρέμεινε.
Αυτός ο τελευταίος προβληματισμός του Ομπάμα, περί χρόνου, είναι πολύ βαθύτερος απ' ό,τι φαίνεται σε μια πρώτη ανάγνωση. Επίσης, από το κείμενο Με αφορμή τις επερχόμενες εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, και με αυτό θα κλείσω:
Η επιτυχία του Τραμπ μεταξύ των λευκών ψηφοφόρων, σχεδόν όλων των κατηγοριών, υπήρξε το πολιτικό αποκορύφωμα μιας μακροπρόθεσμης δημογραφικής τάσης (αν αυτό το αποτέλεσμα σε επίπεδο ψήφων ήταν παροδικό και άρα αναστρέψιμο ή όχι, θα το φανερώσουν οι επερχόμενες εκλογές. Πάντως η δημογραφική τάση είναι μόνιμη και μη αναστρέψιμη). Η τάση αυτή εκβάλλει σε δύο καθοριστικές αλληλοσυνδεόμενες μεταβολές:Στην αλλαγή των πληθυσμιακών ισορροπιών μεταξύ μιας λευκής πλειοψηφίας και μιας μη λευκής μειοψηφίας: το 2012 το Αμερικανικό Γραφείο Απογραφής προέβλεψε ότι το 2043 οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής θα αποτελούν χώρα με πλειοψηφικά μειονοτικό πληθυσμό (minority-majority population), για πρώτη φορά στην ιστορία τους, 267 χρόνια μετά από την Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας. Αυτή η μεταβολή θα έρθει σε συνέχεια της εκλογής του Μπαράκ Ομπάμα, στις εκλογές της 4ης Νοεμβρίου του 2008, ως του πρώτου Αφροαμερικανού προέδρου μετά από 232 χρόνια ιστορίας του αμερικανικού κράτους (Το Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης, Σελ. 165-166)...Στο συνεχώς μειούμενο ποσοστό των λευκών ψηφοφόρων επί του συνόλου τόσο του εκλογικού σώματος όσο και όσων ψηφίζουν, οι οποίοι σχεδόν σε όλες τις κατηγορίες (πλην ίσως του ανώτατου επιπέδου πλούτου και μόρφωσης), ταυτίζονται ολοένα και εντονότερα με το Ρεπουμπλικανό κόμμα. Στις εκλογές του 2000 ο Μπους κέρδισε τον Αλ Γκορ με περίπου 13 μονάδες στο σύνολο των λευκών ψηφοφόρων, σε αυτές του 2012 ο Ρόμνεϊ κέρδισε τον Ομπάμα με περίπου 20 μονάδες στο σύνολο της λευκής ψήφου, ενώ με την ίδια σχεδόν διαφορά κέρδισε ο Τραμπ την Κλίντον το 2016. Στις εκλογές του 2020 ο Τραμπ επικράτησε επί του Μπάιντεν με 17 μονάδες στη λευκή ψήφο, δηλαδή σε ένα μέρος των ψηφοφόρων, παρόλο που στο σύνολο των ψηφισάντων ηττήθηκε με περίπου 4,5 μονάδες. Στις εκλογές του 2000, οι λευκοί ψηφοφόροι αποτελούσαν το 81% του συνόλου των ψηφοφόρων, σε αυτές του 2012 το ποσοστό επί του συνόλου είχε μειωθεί στο 72%, ενώ στις εκλογές του 2020 η λευκή ψήφος μειώθηκε στο 67%, σηματοδοτώντας μια πτώση 14% (από το 81% στο 67%), μέσα σε δύο δεκαετίες, και μια άνοδο 11% (από το 19% στο 30%) της μη λευκής ψήφου.Όσο μειώνεται το πληθυσμιακό μερίδιο των λευκών Αμερικανών στο σύνολο του εκλογικού και κοινωνικού σώματος, τόσο μεγαλύτερη βαρύτητα αποκτά το ταυτοτικό ζήτημα σε ένα μέρος της αμερικανικής κοινωνίας και το φυλετικό ζήτημα στο σύνολο της αμερικανικής πολιτικής.Η πολιτικοποίηση του ζητήματος της μετανάστευσης συμπυκνώνει το δημογραφικό με το οικονομικό και το ταυτοτικό/φυλετικό ζήτημα. Η δημογραφική και μη αναστρέψιμη τάση αποτελεί την μακροπρόθεσμη βάση του φυλετικού/ταυτοτικού ζητήματος, ενσωματώνοντας και την ιστορική διάσταση, ενώ η οικονομική εκπτώχευση/φτωχοποίηση αποτελεί τη βραχυπρόθεσμη και καταλυτική αλλά πολιτικά αναστρέψιμη βάση, περιλαμβάνοντας την κοινωνική διάσταση.Η εκλογή του πρώτου Αφροαμερικανού προέδρου στις Ηνωμένες Πολιτείες, μετά από 232 χρόνια ιστορίας του αμερικανικού κράτους (1776-2008), είναι ασύγκριτα σημαντικότερο, καθοριστικότερο και πιο φορτισμένο συμβολικά ιστορικό γεγονός σε σχέση με την οικονομική κρίση του 2008, τα αποτελέσματα της οποίας όμως όντως λειτουργούν ως καταλύτης. Η ιστορικότητα του γεγονότος ενισχύεται επιπλέον αν συνυπολογιστεί ο ιστορικός ορίζοντας της μετατροπής των ΗΠΑ σε μια χώρα με πλειοψηφικά μειονοτικό πληθυσμό σε μόλις 19 χρόνια από φέτος.Σε ένα τέτοιο ιστορικό και πολιτικό πλαίσιο, η εκλογή του Μπαράκ Ομπάμα στην αμερικανική προεδρία το 2008, του Ντόναλντ Τραμπ το 2016, η εισβολή στο Καπιτώλιο της 6ης Ιανουαρίου 2021 οπαδών του πρώην Αμερικανού προέδρου και εκ νέου υποψηφίου για την αμερικανική προεδρία, καθώς και η απόπειρα δολοφονίας του λίγους μήνες πριν από τις επερχόμενες εκλογές, φαντάζουν ως σημεία καμπής που παραπέμπουν σε προ και μετά Ομπάμα και Τραμπ εποχή για τη Δημοκρατία στην Αμερική...Πράγμα που, με τη σειρά του, θα σημαίνει ότι η πολιτική μάχη που ξεκίνησε με την εκλογή των Ομπάμα και Τραμπ στην αμερικανική προεδρία, όχι μόνο δεν πρόκειται να τερματιστεί με το πέρας των εκλογών, παρά θα συνεχιστεί και θα ριζοσπαστικοποιηθεί μετά από αυτές. Γιατί το πραγματικό διακύβευμα των εκλογών 5ης Νοεμβρίου 2024 δεν θα είναι π.χ. η οικονομία, όπως διατείνονται πολλοί, αλλά οι ίδιες οι αρχές του πολιτεύματος, οι θεσμοί της πολιτείας, οι νόμοι του κράτους, τα ήθη και ο χαρακτήρας της αμερικανικής κοινωνίας, εν τέλει η ίδια η φύση των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής στον 21ο αιώνα.
Δημήτρης Β. Πεπόνης
.~`~.
Το βιβλίο μου κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Τόπος με τίτλο:
Το Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης
Από την Ουκρανία και την Πανδημία στη Νέα Πλανητική Τάξη
Δημήτρης Β. Πεπόνης
Μπορείτε να προμηθευτείτε και να παραγγείλετε Το Τέλος της Μεγάλης Παρέκκλισης (Τόπος) σε όλα τα βιβλιοπωλεία πανελλαδικά. Ενδεικτικοί σύνδεσμοι με το βιβλίο: Πολιτεία, Ιανός, Πρωτοπορία, Public κ.λπ.
~
Επικοινωνία: cosmoidioglossia@gmail.com
Αν θεωρείτε πως ο χρόνος που αφιερώνεται και οι ιδέες που εκφράζονται έχουν αξία, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το κουμπί Donate προκειμένου να συμβάλλετε στην απρόσκοπτη συνέχιση του εγχειρήματος της Κοσμοϊδιογλωσσίας. Ευχαριστώ.
14 | 10 | 5 μ.Κ ~ Year V AQ | 2024
