5 Ιουλίου 2020

Κάθε φορά που συντελείται ένα γεγονός...


5 | 7 | 1 μ.Κ (Year Ι AQ) | 2020

Κάθε φορά που συντελείται ένα γεγονός, εμφανίζονται ένας ή πολλοί άνθρωποι που σύμφωνα με τη θέληση τους φαίνεται να συντελείται αυτό το γεγονός.

Ο Ναπολέων προστάζει, και τα στρατεύματα πάνε στη Ρωσσία. Ο Αλέξανδρος διατάζει, και οι Γάλλοι υποτάσσονται στους Βουρβώνους...

Οι ιστορικοί... θέλουν να βλέπουν το αίτιο του γεγονότος στην έκφραση της θέλησης του προσώπου που περιβάλλεται ―και είναι προικισμένο― από την εξουσία. Όμως, η υπόθεση αυτή δεν επιβεβαιώνεται ούτε από το λόγο, ούτε από την εμπειρία.

...χωρίς την παραδοχή κάποιας ασύλληπτης υπερφυσικής δύναμης, ενός θαύματος, είναι αδύνατον να παραδεχτεί κανείς πως τα λόγια ―οι λέξεις― μπορούν να είναι το άμεσο αίτιο της κίνησης εκατομμυρίων ανθρώπων.

Δίχως να δεχόμαστε μια θεϊκή παρέμβαση στις υποθέσεις της ανθρωπότητας, δεν μπορούμε να παραδεχτούμε την «εξουσία» σαν αίτιο των γεγονότων.



Condor (TV Series), No Such Thing (Episode)
Whenever an event occurs, a man appears or men appear by whose will the event seems to have taken place...

Napoleon issues a decree and an army enters Russia. Alexander gives a command, and the French submit to the Bourbons...

The historians... want to see the cause of events in the expression of the will of someone endowed with power. But that supposition is not confirmed, either by reason, or by experience...

Without assuming an incomprehensible, supernatural force ―a miracle―, one cannot admit that words can be the immediate cause of the movements of millions of men...

Without admitting divine intervention in the affairs of humanity, we cannot regard ‘power’ as the cause of events.


Κεφάλαιο V

Η ζωή των λαών δε χωράει μέσα στη ζωή μερικών ανθρώπων, γιατί η σχέση μεταξύ των μερικών αυτών ανθρώπων και των λαών δεν έχει βρεθεί. Η θεωρία για το πως η σχέση αυτή βασίζεται στη μεταβίβαση του συνόλου των θελήσεων ―της συλλογικής θέλησης― στα ιστορικά πρόσωπα, είναι μια υπόθεση που δεν επιβεβαιώνεται από την εμπειρία της Ιστορίας.

Η θεωρία για τη μεταβίβαση της συλλογικής θέλησης των λαών στα ιστορικά πρόσωπα, ίσως να εξηγεί πολλά στην περιοχή της επιστήμης του Δικαίου ή ίσως να 'ναι αναγκαία για τους σκοπούς της, όμως εφαρμοζόμενη στην Ιστορία, μόλις προβάλουν οι επαναστάσεις, οι κατακτήσεις, οι εμφύλιοι πόλεμοι, μόλις δηλαδή αρχίζει η Ιστορία, η θεωρία αυτή δεν εξηγεί τίποτα.

Η θεωρία αυτή νομίζουν πως είναι αδιάψευστη, ακριβώς γιατί η πράξη της μεταβίβασης της θέλησης του λαού δεν μπορεί να ελεγχθεί.

Οποιοδήποτε γεγονός κι αν συμβεί, οποιοσδήποτε κι αν βρεθεί επικεφαλής του, η θεωρία πάντα μπορεί να πει πως το τάδε πρόσωπο βρέθηκε επικεφαλής επειδή η συλλογική θέληση μεταβιβάστηκε σε αυτό...

Η θεωρία της μεταβίβασης της θέλησης των λαών στα ιστορικά πρόσωπα είναι μονάχα μια περιγραφή ― μονάχα μια διαφορετική διατύπωση του ερωτήματος.

Ποιο είναι το αίτιο των ιστορικών γεγονότων; Η εξουσία. Τι είναι η εξουσία; Εξουσία είναι το σύνολο των θελήσεων, μεταβιβασμένο σ' ένα πρόσωπο. Κάτω από ποιους όρους μεταβιβάζεται η θέληση των μαζών σ' ένα πρόσωπο; Κάτω απ' τον όρο να εκφραστεί απ' το πρόσωπο η θέληση όλων των ανθρώπων. Δηλαδή, εξουσία είναι η εξουσία. Δηλαδή, η εξουσία είναι μια λέξη που η σημασία της μας είναι ακατανόητη.

Αν η έκταση της ανθρώπινης γνώσης περιοριζόταν μονάχα στην αφηρημένη σκέψη, τότε, υποβάλλοντας σε κριτική την εξήγηση αυτής της εξουσίας που δίνει η επιστήμη, η ανθρωπότητα θα έφτανε στο συμπέρασμα πως η εξουσία είναι μια λέξη μονάχα και πως στην πραγματικότητα δεν υπάρχει. Μα ο άνθρωπος για την κατανόηση των φαινομένων έχει, εκτός απ' την αφηρημένη σκέψη, και την εμπειρία, που μ' αυτήν ελέγχει τ' αποτελέσματα της σκέψης. Και η εμπειρία λέει πως η εξουσία δεν είναι απλά μια λέξη, παρά φαινόμενο που πραγματικά υπάρχει.

Πάντα, όποτε συντελείται ένα γεγονός, παρουσιάζονται ένας ή πολλοί άνθρωποι που σύμφωνα με τη θέληση τους φαίνεται να συντελείται αυτό το γεγονός.

Ο Ναπολέων Γ´ δίνει εντολή, και οι Γάλλοι πηγαίνουν στο Μεξικό. Ο βασιλιάς της Πρωσσίας κι ο Μπίσμαρκ δίνουν εντολή, και τα στρατεύματα πάνε στη Βοημία. Ο Ναπολέων Α´ προστάζει, και τα στρατεύματα πάνε στη Ρωσσία. Ο Αλέξανδρος Α´ διατάζει, και οι Γάλλοι υποτάσσονται στους Βουρβώνους.

Η εμπειρία μας δείχνει πως οποιοδήποτε γεγονός κι αν συμβεί, είναι πάντα συνδεδεμένο με τη θέληση του ενός ή των πολλών ανθρώπων που το διέταξαν.

Οι ιστορικοί, σύμφωνα με την παλιά συνήθεια της αναγνώρισης της θεϊκής παρέμβασης ―της συμμετοχής του θείου― στις υποθέσεις της ανθρωπότητας, θέλουν να βλέπουν το αίτιο του συμβάντος στην έκφραση της θέλησης ενός προσώπου που περιβάλλεται ―και είναι προικισμένο― απ' την εξουσία. Όμως, το συμπέρασμα αυτό δεν επιβεβαιώνεται ούτε από το λόγο, ούτε από την εμπειρία.

Απ' τη μια μεριά, η κρίση δείχνει πως η έκφραση της θέλησης ενός ανθρώπου ―τα λόγια του― είναι μονάχα ένα μέρος της γενικής δράσης που εκφράζεται στο γεγονός, όπως λόγου χάρη σ' έναν πόλεμο ή σε μια επανάσταση. Και για τούτο, χωρίς την παραδοχή κάποιας ασύλληπτης, υπερφυσικής δύναμης, ενός θαύματος, είναι αδύνατον να παραδεχτεί κανείς πως τα λόγια ―οι λέξεις― μπορούν να 'ναι το άμεσο αίτιο της κίνησης εκατομμυρίων ανθρώπων. Απ' την άλλη μεριά, ακόμα κι αν παραδεχτεί κανείς πως τα λόγια μπορούν να 'ναι το αίτιο του συμβάντος, πάλι η Ιστορία μας δείχνει πως η έκφραση της θέλησης των ιστορικών προσώπων, σε πολλές περιπτώσεις, δεν έχει καμιά επίδραση, πως δηλαδή οι διαταγές τους, συχνά, όχι μονάχα δεν εκτελούνται, μα πολλές φορές συμβαίνει το αντίθετο ακριβώς από εκείνο που διέταξαν.

Δίχως να δεχόμαστε μια θεϊκή παρέμβαση στις υποθέσεις της ανθρωπότητας, δεν μπορούμε να παραδεχτούμε την «εξουσία» σαν αίτιο των γεγονότων.

Η εξουσία, από την άποψη της εμπειρίας, είναι μονάχα η σχέση που υπάρχει ανάμεσα στην έκφραση της θέλησης ενός ατόμου και στην εκτέλεση της θέλησης αυτής απ' τους άλλους.


Война и миръ
Πόλεμος και Ειρήνη

Лев Никола́евич Толсто́й
Lyov Nikolayevich Tolstoy

Δεύτερος Επίλογος
Κεφάλαια V
(Fragment)

.~`~.




5 | 7 | 1 μ.Κ (Year Ι AQ) | 2020